Truyền thống, hiện đại giao thoa trong những cú bắt tay của các thương hiệu với nghệ nhân Nhật Bản

Người Nhật nổi tiếng với di sản phong phú về nghề thủ công truyền thống tồn tại qua hàng trăm, hàng ngàn năm lịch sử. Những sản phẩm tinh tế, độc đáo tựa như tác phẩm nghệ thuật, được sản xuất với số lượng giới hạn này đã thu hút nhiều thương hiệu nổi tiếng trên thế giới. Họ kết hợp chúng như chất liệu để tạo thêm nét “độc quyền” cùng chiều sâu văn hóa cho sản phẩm của mình, khiến chúng trở nên hấp dẫn hơn trong mắt những người tiêu dùng sành điệu. 

1. Hermès x Kyoto Marble: Nghệ thuật Suminagashi trên lụa

Suminagashi (墨流し), thường được gọi là thủy ấn họa trong tiếng Việt, là quá trình tạo ra họa tiết vân cẩm thạch trên giấy. Nó được làm bằng cách chấm nhẹ mực lên mặt nước để tạo họa tiết dạng xoáy, sau đó đặt giấy lên trên để họa tiết này được in trên giấy. Kỹ thuật Suminagashi của Nhật Bản có nguồn gốc từ thế kỷ 12, được các nhà sư mang về từ Trung Quốc. Và ngoài giấy thì nó còn được ứng dụng lên các bề mặt như gốm, thủy tinh hay vải.

Hiện nay, Kyoto Marble - xưởng nhuộm được điều hành bởi nghệ nhân Moriyoshi Nose, là nơi duy nhất còn duy trì kỹ thuật nhuộm Suminagashi trên vải lụa. Vào năm 2016, Hermès đã tìm thấy gia đình Nose và hợp tác với họ để sản xuất BST khăn Marble Silk rực rỡ.

Mỗi chiếc khăn được nhuộm với kỹ thuật này là một bản giao hưởng của màu sắc và hoa văn, mỗi chiếc lại là một giai điệu độc đáo được điều khiển bởi đôi tay của người thợ lành nghề.

Quá trình in họa tiết lên vải bao gồm việc sử dụng một loại bột nhão để nhúng vào nhiều loại sắc tố khác nhau. Phần bột nhiều màu này sau đó được cắt ghép tỉ mỉ để tạo thành các họa tiết đặc biệt, gần giống như việc tạo ra hoa văn cẩm thạch trên mặt nước trong kỹ thuật Suminagashi nguyên bản. Họa tiết cuối cùng được in lên lụa trắng, đảm bảo màu sắc phải rực rỡ và có độ tương phản rõ rệt.

2. Guerlain x Arita Porcelain Lab: Đồ sứ Arita

Sứ Arita (Ariya-yaki - 有田焼) là tên gọi của đồ sứ truyền thống được sản xuất tại thị trấn Arita, tỉnh Saga, hay còn có tên gọi khác là đồ sứ Imari vì được vận chuyển từ cảng Imari. Đây là dòng sứ lâu đời nhất Nhật Bản, được sản xuất từ thế kỷ 17. Tới giữa thế kỷ 17, Công ty Đông Ấn Hà Lan đã xuất khẩu số lượng lớn đồ sứ này tới người mua trên khắp thế giới, chủ yếu ở châu Âu. 

Bền và cứng, sứ Arita còn nổi tiếng với những họa tiết được sơn vẽ tinh xảo, sống động với các gam màu chủ đạo như xanh chàm, đỏ, vàng kim. Cho đến ngày nay, những sản phẩm này vẫn được những người yêu thích đồ sứ trên toàn thế giới sưu tầm.

Để kỷ niệm 400 năm sứ Arita, vào tháng 5/2016, thương hiệu Guerlain từ nước Pháp đã có cú bắt tay với Arita Porcelain Lab để tạo ra chai nước hoa bằng sứ cho dòng sản phẩm huyền thoại Mitsouko của hãng.

Arita Porcelain Lab – thương hiệu sứ Arita với hơn 200 năm lịch sử, đã tái hiện chai hình "trái tim ngược" mang tính biểu tượng của Guerlain bằng chất liệu sứ, dựa trên bí quyết được lưu truyền qua nhiều thế kỷ.

Chai được trang trí với họa tiết Kyokujitsu (旭日章 - Húc Nhật Chương) tinh tế, tượng trưng cho hình ảnh mặt trời mọc. Trong đó, những tia nắng được biến tấu với các họa tiết truyền thống của đồ sứ Arita. 

Được biết đây là thiết kế của nghệ nhân Yazaemon đời thứ 7 và mỗi vỏ chai được chế tác hoàn toàn thủ công bởi nghệ nhân lành nghề ở xưởng.

3. NIKE x BUAISOU: Nghệ thuật nhuộm chàm

Vào năm 2020, Nike đã giới thiệu đến thị trường dòng Nike ISPA Drifter - mẫu giày cổ trung lấy cảm hứng từ tất tabi truyền thống của Nhật Bản. Đến tháng 8/2021, thương hiệu tiếp tục tung ra phiên bản Nike ISPA Drifter Indigo được bán với số lượng giới hạn, trong đó đôi giày được khoác lên màu chàm “Japan Blue” bởi những thợ thủ công của BUAISOU.

Do quá trình nhuộm chàm được thực hiện hoàn toàn bằng tay nên cả về sắc thái, hoa văn đều có sự khác biệt, làm nên tính độc bản cho sản phẩm. Ngoài ra trên thân giày còn được điểm xuyết bằng những họa tiết thêu để tạo thêm điểm nhấn.

BUAISOU được vận hành bởi một nhóm 4 nghệ nhân cùng chung đam mê thổi luồng sinh khí mới vào nghề sản xuất sukumo (thuốc nhuộm chàm) đang dần mai một ở Tokushima – vùng sản xuất thuốc nhuộm chàm lớn nhất cả nước. Tuân thủ nghiêm ngặt các phương pháp truyền thống, họ xử lý mọi thứ từ trồng chàm đến sản xuất sukumo và tạo ra các sản phẩm nhuộm chàm. BUAISOU đã tạo dựng được danh tiếng trên thế giới và từng có nhiều lần hợp tác với những thương hiệu nổi tiếng.