Noroi và quan niệm về nguyền rủa của người Nhật

Những yếu tố tâm linh như ma quỷ hay nguyền rủa tồn tại ở mọi nền văn hóa, tuy nhiên ở mỗi quốc gia sẽ thường có đôi chút khác biệt. Vậy tại Nhật Bản, một đất nước Thần đạo, những lời nguyền có gì đặc biệt?

Chủ đề lời nguyền luôn được chú ý từ xưa đến nay vì nó liên quan đến những câu chuyện tâm linh, huyền bí. Không chỉ trong phim ảnh, "noroi - 呪い" (lời nguyền) còn trở thành đề tài chính của nhiều tiểu thuyết, manga hay anime. Nhiều người cho rằng đây chỉ là chuyện mê tín nhưng cũng không thiếu người khẳng định rằng điều này có tồn tại.

Vì thế tại Nhật có một câu thành ngữ là “Hito wo norowaba ana futatsu? - 人を呪わば穴二つ”, tạm dịch: "Nguyền rủa người khác cũng là tự đào hố chôn mình". Câu này có thể hiểu là nếu bạn mong ước chuyện xấu xảy ra với người khác thì bạn cũng bị quả báo và gặp điều tương tự.

Nguyền rủa là gì?

“Nguyền rủa” là hành động gieo rắc tai ương, bất hạnh hay xui xẻo cho một cá nhân hay nhóm người bằng các thủ thuật liên quan đến linh hồn, thần thánh mà không tác động bằng yếu tố vật lý. Nói cách khác, “nguyền rủa” sẽ gây hại cho đối phương bằng các hành động không thể nhìn thấy bằng mắt.

Trong tiếng Nhật, từ "呪い" có hai cách đọc: “Noroi” và “Majinai” nhưng lại mang hai ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Trong trường hợp hành động vô hình mang mục đích xấu thì "呪い" sẽ được đọc là Noroi, có nghĩa là nguyền rủa. Nhưng nếu hành động vô hình ấy được dùng với mục đích tốt thì "呪い" sẽ được hiểu là Majinai – cầu nguyện.

Có một khái niệm dễ bị nhầm lẫn với Noroi đó là Tatari. Khác với Noroi là hành động có chủ đích của một người hoặc nhóm người để làm người khác trở nên khốn đốn, trừng phạt – "Tatari (祟り) lại được xem là hành động của một thế lực siêu nhiên như linh hồn, thần, yêu quái. mang đến tai họa cho con người. Chính vì thế, những việc “chắc chắn sẽ xảy ra, không thể tránh khỏi” như thảm họa, dịch bệnh cũng là một dạng Tatari. 

Tại Nhật Bản, nơi thường xuyên xảy ra động đất, sóng thần, núi lửa phun trào hay những tai ương khác như nạn đói, bệnh truyền nhiễm thì chúng cũng được xem là một phần của Tatari. 

Nguyền rủa bằng hình nhân

Đây có lẽ là cách trù yểm người khác khá “thịnh hành” trong nhiều bộ phim và được gọi là "Ushi no toki mairi - 丑の時参り". Hình ảnh một người mặc đồ trắng, dùng kim đâm vào hình nhân rơm được xem là đặc trưng cho hành động nguyền rủa người khác. Loại nguyền rủa này thường được tiến hành vào khoảng 02h00 – 02h30 rạng sáng - giờ Sửu.

Cụ thể, một người mặc đồ trắng, cố gắng không để người khác nhìn thấy, dùng đinh dài đóng hình nhân làm bằng rơm (tượng trưng cho người mình muốn trù yểm) vào cây “Goshinboku - 御神木” được trồng ở đền thần. Có thể họ còn đội thêm "Gotoku - 五徳" trên đầu (vòng đội đầu có 3 cây nến) và miệng ngậm lược. 

Thông thường, họ sẽ thực hiện nghi thức này và đảm bảo không để ai nhìn thấy trong vòng 7 ngày liên tục. Nếu không bị phát hiện, người bị nguyền sẽ phát bệnh tại nơi cây đinh đâm vào và chết đi. Ngược lại, nếu ai đó nhìn thấy, lời nguyền sẽ có tác dụng ngược lại người trù yểm. Vì thế, trong lúc thực hiện nghi thức, họ bắt buộc phải giết người phát hiện mình nếu không muốn chính mình là người phải chết.

Bằng cách thực hiện liên tục 7 ngày, thù hận và chấp niệm được chuyển thành sức mạnh sát hại đối phương. Ngôi đền từng đại diện cho hình thức trù yểm vào giờ Sửu này là đền Kifune ở Kyoto, ngày nay nơi đây nổi tiếng với quẻ bói nước độc đáo.

Ngoài ra, còn có nhiều hình thức nguyền rủa khác, có thể đến từ quá khứ như linh hồn báo thù Onryo, lời nguyền đặt trên bia mộ, trang sức hay kiếm; lời nguyền được gieo ở hiện tại qua bùa chú. Trong đó, truyền thuyết về Tam đại Onryo là những linh hồn mang lời nguyền khủng khiếp sẽ khiến người ta phải rùng mình.

Cách người Nhật xưa hóa giải lời nguyền

Âm Dương sư

Để giải trừ lời nguyền, người xưa thường tìm đến "Onmyoji - おんみょうじ" (Âm Dương sư). Đây là chức quan của Nhật Bản vào thời cổ đại. Onmyoji vốn dĩ là những thầy bói có kiến thức sâu rộng về nhiều mặt, họ sử dụng Âm Dương đạo (lấy âm dương, ngũ hành làm cơ sở) để bói toán, xem phong thủy. Thời gian trôi qua, họ bắt đầu làm những công việc như trừ tà ma, bảo vệ làng và người dân khỏi những tác hại của bùa chú.

Vào thời điểm đó, những Jugonshi (呪禁師) – thầy trừ tà, cũng xuất hiện khắp mọi nơi. Họ làm các công việc từ trừ tà diệt ma cho tới nguyền rủa người khác. Tuy nhiên, vì đặc thù của công việc bao gồm cả nguyền rủa nên họ được xem là nhóm người nguy hiểm. Thêm vào đó, công việc trừ tà cũng biến mất đi khi các Onmyoji dần thực hiện cả việc trừ tà diệt ma. 

Những Jugonshi có thể trù yểm và giết người khác bằng chú thuật, nhưng cũng có nguy cơ rất cao chính những chú thuật đó bật ngược lại họ. Khi những bùa chú áp đặt lên người khác bị phát hiện và thanh trừ thì chúng sẽ quay trở lại và thậm chí giết hại cả “chủ nhân”.

Bùa hộ mệnh

Nếu người bị yểm bùa chỉ gặp xui xẻo mà không gây ra nhiều trở ngại trong cuộc sống, rất có thể hiệu lực của lời nguyền đã giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, khi gặp phải những lời nguyền ảnh hưởng đến tính mạng, người xưa thường đến đền chùa để thực hiện những nghi thức giải hạn và thanh tẩy.