Những truyền thuyết dân gian về loài hoa anh đào

Không chỉ tô điểm sắc hồng thơ mộng cho mùa xuân xứ Phù Tang, sakura hay anh đào còn là một biểu tượng văn hóa quan trọng đại diện cho đất nước Nhật Bản. Lần này, hãy cùng Kilala khám phá những truyền thuyết dân gian nhuốm màu bí ẩn mà cũng đầy tính nhân văn về loài hoa đặc biệt này nhé!

Cây anh đào ngày mười sáu

Câu chuyện này từng được nhà văn Lafcadio Hearn (1850-1904) hay còn gọi là Yakumo Koizumi ghi chép lại trong tác phẩm "Kwaidan" của ông. Chuyện kể rằng ở Wakegori, tỉnh Iyo có một cây anh đào cổ thụ được gọi là "Juu-roku-zakura", nghĩa là "cây anh đào ngày mười sáu". Người ta đồn rằng có một linh hồn võ sĩ samurai trú ngụ trong cây thiêng này.

Đó là một võ sĩ già cô đơn, trước đây gia đình ông có trồng một cây hoa anh đào trong sân. Cây đã cùng ông trải qua những năm tháng dài đằng đẵng của đời người. Thế rồi những người thân cứ lần lượt ra đi, chỉ còn lại mình ông và cây tồn tại qua ngày.

samurai-sakura — Ảnh: whats-your-sign.com

Một ngày kia cây hoa anh đào bắt đầu héo dần và chết đi, khiến vị samurai già rất buồn. Vào ngày 16 tháng đầu tiên của năm mới, ông đã ra sân nhà, cúi đầu trước cây hoa đã chết khô và cầu xin cây hãy nở dù chỉ một lần, nguyện lấy thân mình báo đáp.

Sau đó ông thực hiện nghi thức Seppuku – mổ bụng tự sát. Máu của ông chảy quanh cây, linh hồn ông quyện vào cây và kỳ tích đã xảy ra. Cây bỗng nở rộ những bông hoa anh đào tinh khiết, rực rỡ trong trời tuyết rơi. Từ đó về sau, hằng năm cây lại nở hoa vào ngày 16 tháng Giêng, giữa mùa tuyết rơi.

Hoa anh đào của người bảo mẫu

Cũng ở vùng đất Iyo còn có câu chuyện Ubazakura, thuật ngữ này mang nghĩa là hoa anh đào của người bảo mẫu.

Chuyện kể rằng trưởng làng Tokubei ở vùng Iyo là một người tốt bụng được dân làng yêu quý. Tuy nhiên ông luôn sầu muộn vì tuổi đã cao mà chưa có nổi một mụn con. Thế rồi vào một ngày nọ ông đã đến chùa Saiho-ji ở Asamimura và cầu nguyện với Thần Fudo-Myo-O. Cầu được ước thấy, vợ ông đã hạ sinh cho Tokubei một bé gái xinh xắn, đặt tên là Tsuyu.

O-Sode là người chăm sóc và cho sữa, làm vú em của Tsuyu. Cô rất yêu quý đứa bé, dành sự yêu thương chân thành để nuôi nấng Tsuyu khôn lớn. Đáng tiếc là ở tuổi mười lăm, Tsuyu đã mắc bệnh và khó cứu sống được.

Lúc đó, O-Sode đã tìm mọi cách để cứu chữa cho Tsuyu, cô đến chùa Saiho-ji trong hai mươi mốt ngày để cầu nguyện. Sự thành khẩn của cô đã chạm đến thần linh và Tsuyu mau chóng khỏi bệnh.

Nhưng khi Tsuyu khỏe lại thì O-Sode lại đổ bệnh và cứ yếu dần đi. Trong lúc hấp hối cô đã nói bí mật của mình với mọi người rằng: “Tôi đã cầu nguyện chết thay cho Tsuyu, đổi sinh mạng mình để cầu mong Tsuyu được sống. Tôi đã hứa với với Thần Fudo-Myo-O sẽ trồng một cây hoa anh đào trong vườn của chùa Saiho-ji để cảm ơn Ngài. Bây giờ có lẽ tôi không thực hiện được lời hứa đó nên mong mọi người hãy giúp tôi hoàn thành.”

Nói rồi O-Sode ngã xuống và ra đi mãi mãi. Sau này ông Tokubei đã sai người trồng một cây hoa anh đào trong vườn của ngôi chùa. Một năm sau, đúng vào ngày giỗ đầu của O-Sode, cây đã nở hoa.

Cứ thế mỗi năm vào ngày 16/2, hoa trên cây nở rộ nhắc mọi người tưởng nhớ về O-Sode. Cánh hoa mang màu trắng phớt hồng, hình dáng trông như bầu sữa mẹ nên dân gian gọi là Ubazakura.

Chuyện tình của người và cây

Câu chuyện này có tựa đề "Shinjitsu no Ai no Monogatari", kể về một chuyện tình đượm buồn của cây và người vào thời cổ đại.

Thuở ấy, nước Nhật chìm trong chiến tranh hoang tàn nhưng các cuộc chiến không thể xâm phạm đến một khu rừng xanh tuyệt đẹp. Ở đó có một cái cây cô đơn, qua bao năm tháng vẫn đứng một mình khô khan, cằn cỗi, không thể ra hoa.

Một đêm nọ có nàng tiên rừng đến và muốn giúp cây ra hoa. Nàng đã biến cây thành một chàng trai có trái tim để cảm nhận sự sống xung quanh, giúp cây có động lực để nở hoa.

Tuy nhiên có một điều kiện là cây có thể biến thành người hoặc trở lại hình dạng cũ tùy ý, nhưng nếu 20 năm sau không phục hồi được sức sống, đâm chồi nảy lộc và nở hoa rực rỡ thì cây sẽ phải biến mất khỏi dương gian.

Cuối cùng cây đã chọn hóa thành một chàng trai và sống như con người, cảm nhận những điều mới lạ của cuộc sống. Sau đó, anh đã gặp gỡ và phải lòng một cô gái xinh đẹp có tên Sakura. Anh tự xưng là “Yohiro”, nghĩa là hi vọng, với mong muốn cái tên này sẽ đem đến những điều đẹp đẽ cho mối tình vừa chớm nở.

truyen-thuyet-hoa-anh-dao — Ảnh: shutterstock

Yohiro đã thổ lộ tấm chân tình của mình với Sakura, thú nhận việc bản thân là một cái cây và thời hạn 20 năm của chàng sắp hết, họ sẽ phải rời xa nhau khi chàng không thể “nở hoa”. Sakura im lặng suy nghĩ trước lời tỏ tình đột ngột, khiến Yohiro buồn bã rời đi. Chàng trở lại với hình dạng cây và chờ đợi cái chết đến với mình.

Sau khi hiểu được tình cảm chân thành của Yohiro, Sakura đã đến bên cái cây, ôm lấy thân cây mà khóc. Khi đó nàng tiên xuất hiện và hỏi liệu Sakura có muốn cùng hợp nhất với Yohiro và sống dưới hình dạng của một cái cây hay không. Nàng gật đầu đồng ý, nguyện hy sinh kiếp sống của một con người để được ở bên Yohiro mãi mãi.

Lúc Sakura và Yohiro hợp làm một, cái cây héo tàn bỗng tràn đầy sức sống, nở hoa rực rỡ cả khu rừng. Sau này người dân gọi cái cây bằng tên “Sakura”.

Truyền thuyết về đá và hoa

Câu chuyện này là một truyền thuyết về Konohanasakuya-hime hay Sakuya-hime, nàng công chúa hoa, nữ thần núi lửa và hiện thân của cuộc sống trần thế mong manh trong thần thoại Nhật Bản.

Chuyện kể rằng vào thời xa xưa, vị thần núi Oho-yama có hai cô con gái là Iwa-Naga-hime và Sakuya-hime. Một ngày nọ, thần Ninigi đã đến gặp Oho-yama để xin hỏi cưới Sakuya-hime. Tuy nhiên Oho-yama lại muốn gả cô con gái lớn là Iwa-Naga và bị từ chối vì trái tim Ninigi đã thuộc về Sakuya-hime.

Sau đó hai người đã kết hôn và điều này khiến Oho-yama tức giận, ông tuyên bố: cuộc sống của tất cả con cháu Iwa-Naga-hime sẽ vững chắc và vĩnh cửu như những tảng đá, còn hậu duệ của Sakuya-hime sẽ ngắn ngủi và phù du như bông hoa anh đào.

Khi Sakuya-hime qua đời, một cái cây xinh đẹp đã mọc lên trên mộ bà, người dân đặt tên cho cây là “Sakura”.

konohanasakuya — Ảnh: artsandculture.google.com

Ông lão làm hoa nở

Câu chuyện này có tựa đề "Hanasaka Jiisan", một truyền thuyết dân gian từng được Algernon Bertram Freeman-Mitford sưu tập và đăng trong tác phẩm "Tales of Old Japan", xuất bản năm 1871.

Thời xa xưa có hai vợ chồng già nọ sống cùng với một chú chó tên là Shiro. Ngày tháng trôi qua yên bình cho đến một ngày chú chó của họ đã đào được hũ vàng.

Thế rồi chuyện đã bị một gã hàng xóm trông thấy, hắn nảy sinh lòng tham muốn mượn chó để đào vàng. Cặp vợ chồng già tốt bụng đã đồng ý đưa Shiro yêu quý cho gã nhưng vì không tìm thấy vàng, gã đã nhẫn tâm sát hại Shiro tội nghiệp rồi chối tội, nói rằng chú chó đột ngột lăn ra chết.

Hai ông bà đau buồn chôn xác Shiro trong vườn và trồng một cái cây trên mộ của nó. Thế rồi đêm về, ông lão đã gặp Shiro trong giấc mơ, nó nói với ông hãy dùng cây làm cối giã gạo. Khi tỉnh dậy ông kể chuyện này cho vợ nghe rồi họ cùng nhau làm theo lời Shiro.

Họ chặt cành cây làm cối rồi cho gạo vào giã, điều kỳ lạ đã xảy ra khi gạo biến thành vàng. Thấy vậy gã hàng xóm lại mượn chiếc cối hòng tạo ra vàng nhưng thứ hắn nhận được chỉ là rác thải bốc mùi hôi thối. Hắn tức giận đốt chiếc cối đi.

Vào đêm đó, Shiro lại xuất hiện trong giấc mơ của ông lão bảo ông rắc tro của chiếc cối lên những cây hoa anh đào trong vườn. Sáng hôm sau, ông lão làm theo lời Shiro và ra vườn rải nắm tro của chiếc cối. Tro theo gió bay lên những cành cây khô khiến cả khu vườn khô héo bỗng nở rộ những bông hoa anh đào.

Một vị lãnh chúa tình cờ đi ngang qua trông thấy khu vườn hoa nở rộ của ông bà lão thì trầm trồ và ban thưởng hậu hĩnh cho hai vợ chồng già.

Thấy vậy gã hàng xóm lại nảy sinh lòng tham, cũng bắc chước rải tro lên cây trong vườn nhà hắn. Tuy nhiên tàn tro lại bay vào mắt của vị lãnh chúa khiến ông tức giận tống giam gã vào ngục. Khi gã được thả ra thì bị dân làng hắt hủi, đuổi đi.

Về phần hai vợ chồng già, họ đã gặp phước lành với những bông hoa anh đào nở rộ. Linh hồn của chú chó Shiro đã sống trong cây anh đào, mang đến hạnh phúc, niềm vui cho hai người chủ của mình, những người hiền lành, chân chất, biết sống khiêm nhường.

kilala.vn