Những nhân vật xuất chúng đến từ 47 tỉnh thành Nhật Bản
Để tạo nên một nước Nhật với bề dày văn hóa, lịch sử cùng sự thịnh vượng về kinh tế, chắn chắn phải kể đến đóng góp của các bậc kỳ tài trên nhiều lĩnh vực từ chính trị, khoa học, nghệ thuật cho đến kinh doanh. Lần này, hãy cùng Kilala tìm hiểu về những nhân vật xuất chúng đến từ 47 tỉnh thành của Nhật Bản.
Vùng Hokkaido
Hokkaido - Arakawa Hiromu
Họa sĩ manga Arakawa Hiromu sinh ngày 8/5/1973 tại Tokachi, Hokkaido. Ngay từ khi còn nhỏ bà đã yêu thích vẽ, đến khi lên trung học thì theo học lớp vẽ tranh sơn dầu. Bà cũng bắt đầu sáng tác truyện tranh trong giai đoạn này.
Tác phẩm đưa tên tuổi của Arakawa vươn tầm quốc tế là Fullmetal Alchemist (2001–2010), về sau được chuyển thể thành anime. Hiện tại tác phẩm mới nhất của bà là manga Daemons of the Shadow Realm đăng trên tạp chí Shonen Gangan.
Vùng Tohoku
Akita – Hirata Atsutane
Học giả Hirata Atsutane (6/10/1776-2/11/1843) được xếp hạng là một trong Tứ vĩ nhân của nghiên cứu Kokugaku (nghiên cứu quốc gia) và là một trong những nhà thần học quan trọng nhất thế kỷ 19 của Thần đạo.
Sau khi qua đời, ông được chôn cất trên một sườn đồi ở Akita. Đến năm 1934, ngôi mộ được công nhận là Di tích Lịch sử cấp Quốc gia.
Aomori - Dazai Osamu
Nhà văn Dazai Osamu (19/06/1909-13/06/1948) tên thật là Tsushima Shuji, sinh ra tại Kanagi, tỉnh Aomori trong một gia đình giàu có. Ông từng là sinh viên của Khoa tiếng Pháp, Đại học Tokyo vào năm 1930.
Dazai đã gây được sự chú ý trên văn đàn ngay từ những tác phẩm đầu tiên, nhưng phải đến sau chiến tranh, tên tuổi ông mới thực sự tỏa sáng. Các tác phẩm nổi tiếng nhất của Dazai gồm Tà Dương và Nhân Gian Thất Cách, được coi là các tác phẩm kinh điển của văn học hiện đại.
Tuy nhiên, Osamu Dazai lại là một người sống với nhiều nỗi đau về tinh thần và nhiều lần cố gắng tự tử. Năm 1948, ông quyên sinh ở kênh Tamagawa gần nhà tại Tokyo, thi thể của ông được tìm thấy đúng vào sinh nhật lần thứ 39.
Fukushima - Noguchi Hideyo
Noguchi Hideyo (9/11/1876 – 21/5/1928) là nhà vi khuẩn học nổi tiếng với nghiên cứu về bệnh giang mai. Quê của Noguchi ở Inawashiro, tỉnh Fukushima, ông lớn lên trong một gia đình thuần nông.
Vào năm lên hai, một vụ bỏng vì ngã vào lò sưởi đã khiến một phần tay của ông bị ảnh hưởng nặng nề. Chính từ lúc ấy, mẹ của Noguchi đã quyết tâm hướng ông theo con đường học hành. Ông tốt nghiệp Đại học Y khoa Tokyo và sau khi có được giấy phép hành nghề bác sĩ, ông đã tham gia giảng dạy.
Năm 1899, Noguchi gặp Tiến sĩ Simon Flexner, một bác sĩ và nhà nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania, Mỹ. Tình bạn của ông với Flexner là một sự kiện thay đổi cuộc đời. Kể từ đó, ông có cơ hội thực hiện các nghiên cứu về nọc rắn và các bệnh truyền nhiễm trong đó có giang mai.
Với những đóng góp quan trọng, Noguchi đã được Chính phủ Nhật Bản trao tặng Huân chương Mặt trời mọc, Ngôi sao Vàng và Bạc danh giá - hạng cao thứ hai của giải thưởng. Chân dung của ông cũng được in trên tờ tiền 1.000 yên Nhật (hiện đã được đổi thành Kitasato Shibasaburo trên đồng tiền mới nhất).
Iwate - Miyazawa Kenji
Tác giả thiếu nhi Kenji Miyazawa (27/8/1896-21/9/1933) đến từ Hanamaki, Iwate. Ngoài là một nhà văn, nhà thơ, ông còn được biết đến là một giáo viên khoa học nông nghiệp, một người ăn chay, người chơi cello, Phật tử và nhà hoạt động xã hội.
Một điều trái ngang là tác phẩm của Miyazawa chỉ nổi tiếng sau khi ông mất. Một bảo tàng trưng bày về cuộc đời và tác phẩm của Miyazawa đã được mở vào năm 1982 tại quê nhà. Nhiều câu chuyện thiếu nhi của Miyazawa đã được chuyển thể thành phim hoạt hình, đáng chú ý nhất là Chuyến tàu đêm trên dải ngân hà.
Miyagi - Otomo Katsuhiro
Otomo Katsuhiro sinh ngày 14/4/1954 tại Tome, tỉnh Miyagi, là một họa sĩ truyện tranh, biên kịch, họa sĩ hoạt hình và đạo diễn phim. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Akira, gồm cả bộ truyện tranh gốc năm 1982 và bộ phim hoạt hình chuyển thể năm 1988.
Với những đóng góp của mình, năm 2005, Otomo được được trao tặng Huân chương Hiệp sĩ của Pháp Ordre des Arts et des Lettres. Năm 2012, ông trở thành họa sĩ truyện tranh thứ tư được ghi danh vào Đại sảnh Danh vọng Giải thưởng Eisner của Mỹ. Năm 2013, Otomo được chính phủ Nhật Bản trao tặng Huân chương Danh dự.
Yamagata - Mogami Tokunai
Mogami Tokunai (năm 1755-14/10/1836) là một samurai, nhà địa lý và nhà thám hiểm sinh ra ở tỉnh Dewa, hiện là một phần của tỉnh Yamagata.
Ông là người khám phá và lập bản đồ của Hokkaido, Sakhalin cùng một số đảo ở quần đảo Kuril vào năm 1785-1786. Bảo tàng tưởng niệm những thành tựu của ông cũng được đặt tại tỉnh Yamagata.
Vùng Kanto
Chiba - Ino Tadataka
Ino Tadataka (11/2/1745-17/5/1818) sinh ra tại khu vực bờ biển Kujukuri thuộc tỉnh Kazusa, hiện là tỉnh Chiba, là một nhà khảo sát và vẽ bản đồ. Sau khi mẹ mất, ông được một gia đình nấu rượu giàu có nhận nuôi và tiếp quản việc kinh doanh của gia đình cho đến năm 49 tuổi.
Sau đó, ông chuyển đến Edo và theo học nhà thiên văn học Takahashi Yoshitoki. Khi được Mạc phủ Tokugawa ủy quyền thực hiện một cuộc khảo sát toàn bộ nước Nhật, ông đã dành 17 năm cho hành trình này. Ông là người hoàn thành bản đồ đầu tiên của Nhật Bản bằng các kỹ thuật khảo sát hiện đại.
Gunma - Takayama Hikokuro
Samurai và nhà sử học Takayama Hikokuro (15/6/1747-4/8/1793) sinh ra tại làng Hosoya, tỉnh Kozuke, hiện là một phần của thành phố Ota, tỉnh Gunma. Ông được biết đến như một trong "Ba người đàn ông xuất sắc của thời Kansei" vì là một trong những người khởi xướng phong trào Tôn hoàng nhương di, tạo sức ảnh hưởng lớn trong thời kỳ Bakumatsu, dẫn đến cuộc Duy tân Minh Trị.
Ibaraki - Tokugawa Mitsukuni
Tokugawa Mitsukuni (11/7/1628 – 14/1/1701), hay Mito Komon, là người đã tập hợp các học giả phái Mitogaku để biên soạn một bộ sử Nhật Bản đồ sộ được gọi là Dai Nihonshi.
Mitsukuni còn biên soạn cuốn hướng dẫn đầu tiên về thành phố Kamakura - Shinpen Kamakurashi. Ngày nay, nhiều địa danh của thành phố vẫn giữ tên gọi do ông đặt.
Kanagawa - Ninomiya Sontoku
Ninomiya Sontoku (4/9/1787-17/11/1856) sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo ở Sagami (nay hầu hết thuộc tỉnh Kanagawa). Sớm mồ côi cha mẹ, nhưng với tinh thần hiếu học, ông đã thành công và trở thành địa chủ khi mới 20 tuổi.
Triết lý và phương pháp luận của ông đã trở thành một khuôn mẫu chuẩn trong quản lý kinh tế và phát triển đất đai thời phong kiến. Sau khi Sontoku mất, Thiên hoàng đã trao tặng ông Huân chương Tứ phẩm.
Saitama - Shibusawa Eiichi
Shibusawa Eiichi (16/3/1840-11/11/1931) sinh ra tại một trang trại ở Chiaraijima (nay thuộc thành phố Fukaya, tỉnh Saitama). Ông đã thành lập ngân hàng hiện đại đầu tiên dựa trên hình thức sở hữu cổ phần tại Nhật Bản, hiện đã sáp nhập vào Ngân hàng Mizuho. Ông cũng được biết đến là "cha đẻ của chủ nghĩa tư bản Nhật Bản". Năm 2024, hình ảnh của ông được in trên tờ tiền 10.000 yên Nhật.
Tochigi - Namihei Odaira
Namihei Odaira (15/1/1874-5/10/1951) – người sáng lập Tập đoàn Hitachi, là người con của tỉnh Tochigi. Ban đầu Hitachi được thành lập như một công ty độc lập vào năm 1920. Odaira giữ chức giám đốc điều hành của Hitachi từ năm 1910 đến năm 1929 và là chủ tịch từ năm 1929 đến năm 1947.
Tokyo - Tsuguharu Foujita
Họa sĩ người Nhật - Pháp Léonard Tsuguharu Foujita (27/11/1886 – 29/1/1968) sinh ra tại Ushigome (một phường cũ của Tokyo), hiện thuộc phường Shinjuku.
Ông theo học tại Đại học Mỹ thuật và Âm nhạc Quốc gia Tokyo vào năm 1910. Sau khi chuyển đến Paris, Foujita đã gặp gỡ và kết bạn với những nghệ sĩ tiên phong nổi tiếng thời bấy giờ như Pablo Picasso, Henri Matisse, Amedeo Modigliani và Chaïm Soutine. Những bức tranh Foujita vẽ chính mình, mèo và phụ nữ, đã nhanh chóng nhận được sự yêu thích, đưa ông trở thành một tên tuổi nổi bật trong giới nghệ thuật Paris thời bấy giờ.
Hiện nay, tác phẩm của ông có thể được tìm thấy trong các bộ sưu tập của Viện Nghệ thuật Chicago, Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan ở New York, Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia ở Washington DC và Bảo tàng Nghệ thuật Los Angeles.
Vùng Chubu
Aichi - Kawai Gyokudo
Kawai Gyokudo (24/11/1873-30/6/1957) là bút danh của họa sĩ Kawai Yoshisaburo, thuộc trường phái Nihonga. Gyokudo nổi tiếng với các bức tranh màu, đôi khi là đơn sắc, mô tả cảnh núi non và sông ngòi của Nhật Bản trong bốn mùa, với con người và động vật được thể hiện như một phần của cảnh quan thiên nhiên.
Năm 1940, ông được Chính phủ Nhật Bản trao tặng Huân chương Văn hóa. Ngày nay, hầu hết các tác phẩm của ông được lưu giữ và trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Gyokudo ở Ome, Tokyo.
Fukui - Hashimoto Sanai
Hashimoto Sanai (16/3/1840-11/11/1931) là con trai của một bác sĩ trong Gia tộc Fukui. Tiếp bước truyền thống gia đình, ông học y khoa tại Osaka. Khi trở về Echizen, ông trở thành Phó hiệu trưởng trường Phiên Fukui. Với hành động mời Yokoi Shonan làm cố vấn chính trị, ông trở thành một trong những nhân vật trung tâm trong các cải cách chính quyền của Gia tộc Fukui.
Gifu – Sugihara Chiune
Sugihara Chiune (1/1/1900 - 31/7/1986) là một nhà ngoại giao đến từ tỉnh Gifu, từng giữ chức Phó Lãnh sự Đế quốc Nhật Bản tại Kaunas, Litva trong giai đoạn 1939-1940. Ông nổi tiếng với việc cấp thị thực quá cảnh cho hơn 5.000 người Do Thái để họ trốn chạy đến Nhật Bản, trong bối cảnh người Do Thái bị Đức Quốc xã đàn áp trong Thế chiến II.
Năm 1985, Sugihara Chiune là người Châu Á duy nhất được trao tặng giải thưởng “The Righteous Among Nations” (Người dân ngoại công chính) từ Bảo Tàng Viện Holocaust ở Israel. Đây là giải thưởng tôn vinh những người nước ngoài đã dám liều lĩnh hy sinh tính mạng để cứu sinh mạng của những người Do Thái trong nạn diệt chủng Holocaust.
Ishikawa – Abe Nobuyuki
Abe Nobuyuki (24/11/1875-7/9/1953) sinh ra tại tỉnh Ishikawa, là con trai của một samurai thuộc Gia tộc Kanazawa. Ông từng giữ chức Đại tướng Lục quân Đế quốc Nhật Bản và là Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản từ ngày 30/8/1939 đến ngày 16/1/1940.
Sau khi Nội các của ông đồng loạt từ chức, Abe Nobuyuki được cử đến Trung Quốc với tư cách là đặc phái viên của chính phủ Uông Triệu Minh. Năm 1944, ông trở thành Tổng đốc cuối cùng của Triều Tiên.
Nagano – Kobayashi Issa
Kobayashi Issa (1763-1828) sinh ra ở làng Kashihara, huyện Mizuuchi, xứ Shinano (nay thuộc tỉnh Nagano). Ông cùng với Matsuo Basho, Yosa Buson và Masaoka Shiki được tôn vinh là bốn là nhà thơ haiku vĩ đại nhất của Nhật Bản.
Issa đã sáng tác khoảng hơn 20.000 bài thơ haiku trước khi qua đời ở tuổi 65. Thơ của ông được viết với tấm lòng đồng cảm và tình yêu thương con người, dưới góc nhìn của những người yếu đuối, nhỏ bé trong xã hội.
Niigata – Takahashi Rumiko
Takahashi Rumiko sinh ngày 10/10/1957 tại thành phố Niigata, tỉnh Niigata. Bà là một trong những tác giả manga nổi tiếng nhất với hàng loạt tác phẩm ăn khách như Ranma ½, Inuyasha hay Urusei Yatsura.
Các đầu truyện của Rumiko đã được dịch sang nhiều ngôn ngữ khác nhau, và theo thống kê vào năm 2024, đã có 230 triệu bản được lưu hành. Năm 2020, Chính phủ Nhật Bản đã trao tặng Huân chương Ruy băng tím cho Rumiko vì những đóng góp quan trọng của bà cho nghệ thuật nước nhà.
Shizuoka - Honda Soichiro
Người sáng lập hãng xe Honda – ông Honda Soichiro (17/11/1906-5/8/1991) là người làng Komyo, quận Iwata, thành phố Hamamatsu, tỉnh Shizuoka.
Khởi đầu là một nhân viên sửa xe không bằng cấp, những nỗ lực cùng khả năng nắm bắt cơ hội đã giúp ông lập nên Viện nghiên cứu kỹ thuật Honda và cho ra đời “chiếc xe đạp gắn động cơ” vào năm 1946. Tiếp đó, mẫu xe đầu tiên trong dòng xe máy Dream huyền thoại đã được ra mắt vào năm 1949.
Từ một công ty nhỏ chỉ với 20 nhân viên, Soichiro đã biến Honda thành một công ty đa quốc gia trị giá hàng tỷ đô la, sản xuất những chiếc xe máy bán chạy nhất thế giới.
Toyama - Yasuda Zenjiro
Yasuda Zenjiro (25/11/1838-28/9/1921) sinh ra ở tỉnh Etchu (Toyama ngày nay). Ông là người sáng lập Yasuda zaibatsu – một trong bốn tập đoàn zaibatsu của Nhật, và góp công trong việc thành lập Ngân hàng Quốc gia thứ ba (Dai San Kokuritsu Ginko) vào năm 1876.
Vào năm 1880, ông thành lập Ngân hàng Yasuda (hiện là Tập đoàn Tài chính Mizuho) và Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Yasuda Mutual (sau này sáp nhập để thành lập Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Meiji Yasuda).
Ông còn là ông cố ngoại của nữ nghệ sĩ Yoko Ono – vợ của một trong Tứ quái The Beatles, John Lennon.
Yamanashi – Takeda Shingen
Takeda Shingen (1521-1573) nằm trong số những lãnh chúa quyền lực nhất thời Sengoku, được biết đến với danh xưng “Mãnh hổ xứ Kai” (tỉnh Kai nay là tỉnh Yamanashi). Ông là một chiến lược gia quân sự xuất sắc đã lãnh đạo gia tộc Takeda trong nhiều trận chiến quan trọng, đặc biệt là các cuộc đối đầu với đối thủ chính Uesugi Kenshin – “Con rồng xứ Echigo”.
Vùng Kansai
Hyogo - Oishi Yoshio
Oishi Yoshio (24/4/1659-20/3/1703) từng là quan thị vệ của phiên Ako, tỉnh Harima (ngày nay là tỉnh Hyogo). Ông là thủ lĩnh của nhóm 47 ronin (samurai vô chủ) nổi tiếng trong lịch sử Nhật Bản, những người đã trở thành biểu tượng cho lòng trung thành, danh dự và tinh thần Võ sĩ đạo.
Được biết đến với tên gọi “Biến cố Ako”, nhóm ronin do Oishi Yoshio dẫn đầu đã đột nhập vào dinh thự và sát hại viên quan tòa là nguồn cơn khiến chủ nhân của họ phải thực hiện seppuku. Sau khi đoạt mạng kẻ thù, họ đã mổ bụng tự sát trong danh dự (ngoại trừ ronin trẻ tuổi nhất được miễn tội do là người đưa tin).
Kyoto – Murakami Haruki
Một trong những tác giả Nhật Bản nổi tiếng nhất ở nước ngoài là Murakami Haruki, ông sinh ra tại cố đô Kyoto vào ngày 12/1/1949. Murakami bắt đầu sự nghiệp khá trễ, ở tuổi 29, với cuốn tiểu thuyết đầu tay Lắng nghe gió hát. Từ đó, nhà văn bền bỉ xuất bản nhiều tiểu thuyết, truyện ngắn và tiểu luận, trong đó các tác phẩm được biết đến rộng rãi nhất bao gồm Rừng Na Uy, Biên niên ký chim vặn dây cót, Kafka bên bờ biển...
Murakami là một người đam mê nhạc jazz và chạy marathon. Ông đã đi khắp châu Âu và có thời gian sống ở Hoa Kỳ, hiện có thông tin nói rằng nhà văn đang sống tại thị trấn Oiso yên bình ở tỉnh Kanagawa, với một văn phòng làm việc tại Tokyo.
Mie – Matsuo Basho
Thiền sư, thi sĩ Haiku lỗi lạc Matsuo Basho sinh vào năm 1644, là con trai thứ hai của một samurai cấp thấp ở Ueno, tỉnh Iga (nay là Iga, tỉnh Mie). Ông được thừa nhận là người phát triển những câu đầu (phát cú) của thể renga (liên ca) có tính hài hước gọi là Renga no Haikai thành một thể thơ độc lập mang âm hưởng sâu thẳm của Thiền đạo.
Về sau, Masaoka Shiki hoàn thiện sự tách biệt này thêm nữa và chuyển sang gọi nó là thể Haiku (bài cú hay hài cú). Tác phẩm của Basho không chỉ nổi tiếng trong phạm vi Nhật Bản mà còn có tầm ảnh hưởng quốc tế.
Nara – Kawase Naomi
Một trong những nhà làm phim đương đại nổi tiếng nhất của Nhật Bản là nữ đạo diễn Kawase Naomi, sinh năm 1969. Bộ phim chính kịch đầu tay của Naomi - Moe no Suzaku, phát hành vào năm 1997, đã đưa bà trở thành người trẻ nhất giành giải Caméra d'Or (máy quay vàng) tại liên hoan phim Cannes. Năm 2007, Kawase đã giành giải Grand Prix tại Cannes cho bộ phim Mogari no mori (Khu rừng tang tóc), một tác phẩm khám phá chủ đề về cái chết và sự mất mát.
Phim của Kawase thường lấy bối cảnh ở tỉnh Nara quê hương bà, một vùng nông thôn nhiều cây cối, cố đô của nước Nhật.
Xem thêm: Kawase Naomi mang chủ đề “đối thoại vượt qua chia rẽ” đến Expo 2025
Osaka – Yoshino Akira
Yoshino Akira sinh ngày 30/1/1948 tại Osaka, là nhà hóa học nổi tiếng của Nhật Bản. Ông là người phát minh ra pin lithium-ion (LIB) thường được sử dụng trong điện thoại di động và máy tính xách tay. Yoshino Akira được trao Giải Nobel Hóa học năm 2019 cùng với John B. Goodenough và M. Stanley Whittingham.
Shiga – Itoh Chubei
Itoh Chubei (7/8/1842-8/7/1903) đến từ tỉnh Omi, tên gọi cũ của tỉnh Shiga. Ông chính là người sáng lập hai công ty thương mại tổng hợp lớn là Itochu và Marubeni, thuộc Itochu zaibatsu. Itoh cũng là người định hình hệ thống "Sanpo Yoshi - nguyên tắc phân chia lợi ích ba bên" nổi tiếng trong văn hóa kinh doanh Nhật Bản.
“Thương mại là một ngành kinh doanh nhân ái. Việc kinh doanh cao quý khi nó phù hợp với triết lý của Phật giáo, thông qua việc mang lại lợi ích cho người bán, người mua và cung ứng cho nhu cầu của xã hội” – ông từng nói.
Wakayama – Tokugawa Yoshimune
Tokugawa Yoshimune (27/11/1684-12/07/1751) là shogun thứ tám của Mạc phủ Tokugawa, cai trị từ năm 1716 cho đến khi thoái vị vào năm 1745. Ông sinh ra tại tỉnh Kii giàu có (Wakayama ngày nay), một khu vực khi đó do cha ông là Tokugawa Mitsusada, cai trị.
Yoshimune được coi là một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại nhất của Nhật Bản. Những cải cách sâu rộng của ông đã định hình lại hoàn toàn cấu trúc hành chính trung ương và tạm thời ngăn chặn sự suy tàn của chế độ shogun.
Vùng Chugoku
Hiroshima – Ikeda Hayato
Ikeda Hayato (1899-1965) từng giữ chức Thủ tướng Nhật Bản từ năm 1960 đến năm 1964. Ông đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng kinh tế vượt bậc của Nhật Bản giai đoạn hậu Thế chiến thứ II. Ông cũng là Thủ tướng Nhật cuối cùng sinh vào thế kỷ 19.
Okayama - Takehisa Yumeji
Takehisa Yumeji (1884-1934) sinh ra tại thành phố Setouchi của Okayama, là họa sĩ tiêu biểu của thời đại Taisho. Ông được biết đến rộng rãi với biệt danh “Lautrec của Nhật Bản”, do cách miêu tả tinh tế trong tác phẩm nghệ thuật của mình. Yumeji là động lực thúc đẩy phong trào "Taisho Roman" (phong cách nghệ thuật hiện đại lãng mạn của Châu Âu hòa quyện với văn hóa truyền thống của Nhật Bản).
Shimane - Mori Ogai
Mori Ogai (17/2/1862-8/7/1922), tên thật là Mori Eintaro, sinh ra ở Tsuwano, tỉnh Iwami (nay là tỉnh Shimane), trong một gia đình nhiều đời làm thầy thuốc cho lãnh chúa. Ông từng theo học y khoa tại Đại học Đế quốc Tokyo và trở thành một sĩ quan quân y sau khi tốt nghiệp năm 1881.
Tuy nhiên, những đóng góp quan trọng nhất của Mori Ogai là trong vai trò tiểu thuyết gia, dịch giả và nhà thơ. Ông đã giới thiệu các tác phẩm văn học tiếng Đức đến công chúng Nhật Bản và được coi là người đâu tiên thể hiện thành công nghệ thuật thơ ca phương Tây bằng tiếng Nhật.
Sau khi qua đời, Mori Ogai được ghi nhận là một trong những nhà văn hàng đầu đã hiện đại hóa nền văn học Nhật Bản. Ông cũng là cha ruột của nữ tác giả Mori Mari.
Tottori - Aoyama Gosho
Tác giả của bộ manga tuổi thơ - Thám tử lừng danh Conan là người con của tỉnh Tottori, sinh vào ngày 21/6/1963 tại thị trấn Hokuei. Ông bộc lộ tài năng hội họa từ nhỏ và từng đoạt giải nhất trong một cuộc thi vẽ hồi cấp 2.
Tác phẩm đầu tiên giúp Aoyama được biết đến rộng rãi là Magic Kaito, được ông sáng tác khi còn là sinh viên. Năm 1994, Aoyama Gosho ra mắt Thám tử lừng danh Conan, và phần còn lại chính là lịch sử. Đã có hơn 270 triệu bản được phát hành trên toàn thế giới tính đến tháng 1/2023, khiến Thám tử lừng danh Conan trở thành một trong những bộ manga bán chạy nhất mọi thời đại.
Yamaguchi – Yoshida Shoin
Yoshida Shoin (20/9/1830-21/11/1859), tên khai sinh là Sugi Toranosuke, sinh ra ở Hagi thuộc vùng Choshu (nay là tỉnh Yamaguchi), trong một gia đình samurai cấp thấp.
Ông được xem là một trong những trí thức xuất sắc nhất Nhật Bản trong những năm cuối của Mạc phủ Tokugawa. Trong cuộc Duy tân Minh Trị, Yoshida Shoin đã có những đóng góp to lớn, cống hiến hết mình để nuôi dưỡng nhiều Ishin Shishi (Duy tân chí sĩ).
Vùng Shikoku
Ehime – Masaoka Shiki
Masaoka Shiki (14/19/1867-19/9/1902) sinh ra tại thành phố Matsuyama thuộc tỉnh Iyo (ngày nay là tỉnh Ehime) trong một gia đình samurai bình dân. Ông là một nhà thơ, nhà phê bình văn học thời Minh Trị, có bút danh là Masaoka Noboru.
Trong quá trình phát triển của thơ haiku hiện đại, Masaoka Shiki được coi là một nhân vật lớn, là một trong 4 bậc thầy vĩ đại của thơ haiku cùng với Matsuo Basho, Yosa Buson, Kobayashi Issa. Trong cuộc đời ngắn ngủi của mình, Shiki được cho là đã sáng tác gần 20.000 bài thơ. Ông cũng viết về cải cách thơ tanka.
Kagawa - Hiraga Gennai
Hiraga Gennai sinh khoảng năm 1729 tại làng Shidoura, tỉnh Sanuki (một phần của thành phố Sanuki, tỉnh Kagawa ngày nay) trong một gia đình cấp thấp phục vụ cho lãnh địa Takamatsu. Về sau, Gennai trở thành một ronin (samurai tự do).
Ông là một học giả uyên bác, được ghi nhận là người phát minh ra nhiệt kế đầu tiên của Nhật Bản, phát minh ra máy phát tĩnh điện (erekiteru), lập danh mục hệ thực vật bản địa của Nhật Bản và nhiều đóng góp khác. Gennai còn là một tác giả văn học chuyên về thể loại châm biếm, ngoài ra, ông cũng có thời gian nghiên cứu về thảo dược và y học. Hiraga Gennai mất năm 1779 hoặc 1780.
Kochi - Iwasaki Yataro
Iwasaki Yataro (9/1/1835-7/2/1885) là một ông trùm tài phiệt được biết đến là nhà sáng lập Mitsubishi, một trong những tập đoàn lớn nhất Nhật Bản.
Ông sinh ra tại Aki, tỉnh Tosa (nay là tỉnh Kochi) trong một gia đình nông dân. Vốn dĩ gia đình Iwasaki là thành viên của giới quý tộc samurai nhưng ông cố của ông đã bán tư cách võ sĩ để trang trải nợ nần trong nạn đói Tenmei.
Iwasaki bắt đầu sự nghiệp với tư cách là một cố vấn cho gia tộc Yamauchi quyền lực, thống trị miền Tosa. Sau cuộc Duy tân Minh Trị, năm 1870, Iwasaki trở thành chủ tịch của Công ty Thương mại Tsukumo, một công ty vận tải biển được thành lập thay mặt cho gia tộc Yamauchi. Đến năm 1873, công ty này được đổi tên thành Mitsubishi.
Tokushima - Toshusai Sharaku
Toshusai Sharaku là một nghệ sĩ ukiyo-e vào cuối thời kì Edo, nổi tiếng với những bức chân dung các diễn viên kabuki. Sharaku là một họa sĩ bí ẩn vì vậy không ai biết tên thật cũng như ngày sinh hoặc mất của ông.
Ông hoạt động với tư cách là một họa sĩ tranh khắc gỗ chỉ trong khoảng 10 tháng (từ năm 1794 đến năm 1795) rồi đột ngột biến mất. Tuy nhiên, các bức tranh mà Toshusai Sharaku để lại được coi là những tác phẩm vĩ đại nhất trong thể loại ukiyo-e.
Có nhiều nghiên cứu về nguồn gốc và sự nghiệp của Toshusai Sharaku và giả thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất đó là, Toshusai Sharaku chính là Saito Jurobei (1763-1820), một diễn viên kịch Noh làm việc cho gia tộc Hachisuka cai trị vùng Awa, Tokushima.
Vùng Kyushu & Okinawa
Fukuoka - Kaibara Ekiken
Kaibara Ekiken (17/12/1630-5/10/1714) sinh ra trong một gia đình là quân sư cho lãnh chúa của phiên Fukuoka, tỉnh Chikuzen (nay là tỉnh Fukuoka). Ông là một nhà thảo dược học và học giả Nho giáo thời Edo, có rất nhiều đóng góp tiên phong trong các lĩnh vực văn học, y học, văn hóa dân gian, lịch sử, địa lí và giáo dục.
Kagoshima - Saigo Takamori
Saigo Takamori (23/1/1828-24/9/1877) sinh ra tại Kagoshima, phiên Satsuma (ngày nay là tỉnh Kagoshima), là một trong những samurai có nhiều ảnh hưởng nhất trong lịch sử Nhật Bản, một trong ba nhà quý tộc vĩ đại lãnh đạo cuộc Duy tân Minh Trị.
Kumamoto - Kitasato Shibasaburo
Kitasato Shibasaburo (29/1/1853-13/6/1931) sinh ra ở làng Oguni, tỉnh Higo (nay là thị trấn Oguni, tỉnh Kumamoto), là một bác sĩ và nhà vi khuẩn học. Ông được nhớ đến là người đồng phát hiện ra tác nhân truyền nhiễm bệnh dịch hạch ở Hồng Kông trong đợt bùng phát năm 1894, gần như đồng thời với Alexandre Yersin. Vào năm 1901, Kitasato Shibasaburo được đề cử cho Giải Nobel Sinh học/Y học đầu tiên. Bạn có thể thấy chân dung ông trên đồng 1.000 yên Nhật mới nhất.
Miyazaki - Wakayama Bokusui
Wakayama Bokusui (24/8/1885-17/9/1928) sinh ra tại Togo (nay là một phần thành phố Hyuga), tỉnh Miyazaki, là một nhà thơ nổi tiếng trước Thế chiến II. Cống hiến hết mình cho thơ ca, Wakayama đã đi khắp Nhật Bản và Hàn Quốc, sáng tác nhiều bài tanka về những nơi đã đặt chân đến.
Nagasaki - Motoki Shozo
Motoki Shozo (9/6/1824-5/7/1875) sinh ra ở tỉnh Hizen (tương ứng với tỉnh Saga và Nagasaki ngày nay), là một nhà giáo dục học, thông dịch viên tiếng Hà Lan cho Mạc phủ Edo, và được biết đến là người tiên phong trong lĩnh vực in ấn chữ rời ở Nhật Bản.
Oita - Kinoshita Kenjiro
Kinoshita Kenjiro (28/2/1869-28/3/1947) sinh ra tại tỉnh Oita, là một chính trị gia hoạt động từ thời Minh Trị đến đầu thời Showa, từng giữ chức cố vấn tại Bộ Truyền thông, cố vấn tại Bộ Đường sắt và phụ trách các vấn đề chung của Đảng Seiyukai. Ông trở thành Tổng giám đốc Cục Kanto trong Nội các của Thủ tướng Tanaka Giichi năm 1929 và sau đó trở thành thành viên Hạ viện.
Okinawa - Iha Fuyu
Iha Fuyu (15/3/1876-13/8/1947) sinh ra tại thành phố Naha, tỉnh Okinawa, là một nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, nhà ngôn ngữ học, được coi là cha đẻ của ngành nghiên cứu Okinawa. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, Ko Ryukyu (xuất bản năm 1911), được xem là một trong những tác phẩm hay nhất về nghiên cứu Okinawa.
Saga - Sano Tsunetami
Sano Tsunetami (28/12/1822-12/12/1902) sinh ra tại Hayatsue, tỉnh Saga, là một chính khách từng giữ nhiều chức vụ quan trọng dưới thời Minh Trị. Ông là một trong “Thất hiền nhân của Saga” (Saga no Shichikenjin) và là người sáng lập Hội Chữ thập đỏ Nhật Bản.
kilala.vn
JP47 - VÒNG QUANH 47 TỈNH THÀNH NHẬT BẢN
Cùng một chủ đề, nhưng ở 47 tỉnh thành Nhật Bản sẽ có điểm gì khác biệt? Trong series JP47, hãy cùng Kilala bước chân vào một hành trình khám phá những nét đặc trưng, những điểm khác biệt thú vị giữa các tỉnh thành trên khắp xứ Phù Tang nhé!
Đọc và theo dõi các bài viết thuộc series tại đây!
Đăng nhập tài khoản để bình luận