Yokocho: Ẩm thực ngõ hẻm xứ Phù Tang

Khi màn đêm buông xuống, trong những con hẻm nhỏ nơi phố thị xuất hiện nhiều hàng quán với chiếc đèn lồng thắp sáng, lan tỏa hương vị hấp dẫn của đồ ăn, thu hút mọi người đến và chìm đắm trong thế giới ẩm thực xứ Phù Tang. Nơi đó được gọi là Yokocho - một nét ẩm thực đặc sắc trong văn hóa Nhật Bản.

Yokocho là gì?

Trong tiếng Nhật, "Yokocho - 横丁" có nghĩa là con hẻm, phố bên đường nằm bên cạnh trục đường chính. Tuy nhiên, từ này cũng được dùng phổ biến để chỉ những con hẻm hay con phố nhỏ tập trung nhiều izakaya, hàng quán phục vụ ăn uống hoặc quán bar hoạt động thường xuyên đến đêm muộn.

Các khu vực Yokocho có thể được tìm thấy tại bất kỳ thành phố nào trên khắp nước Nhật. Một số địa điểm nổi tiếng ở Tokyo thu hút nhiều thực khách ghé đến là Omoide Yokocho ở Shinjuku, Nonbei Yokocho ở Shibuya, Harmonica Yokocho ở Kichijoji. Những nơi này được biết đến như địa danh lịch sử có nguồn gốc từ những lán chợ được xây dựng hồi Thế chiến 2.

Omoide Yokocho - phố ẩm thực đêm nổi tiếng. Ảnh: japanistry.com

Nguồn gốc của phố ẩm thực

Khái niệm về Yokocho đã có từ thời Edo (1603-1867). Lúc ấy, chính quyền ban hành lệnh cấm đốt lửa trong các căn nhà dọc theo những con phố chính của thành. Vì vậy, các quán ăn đành phải chuyển địa điểm kinh doanh vào những con hẻm nhỏ, nơi không áp dụng quy định này.

Theo thời gian, những hàng quán trong hẻm dần phát triển thành một loại hình kinh doanh ẩm thực ăn nên làm ra. Cũng từ đây mà khởi nguồn cho Yokocho phổ biến ngày nay.

Những nét đặc sắc riêng của Yokocho

Yokocho mang những đặc điểm riêng, dễ dàng nhận thấy trong văn hóa đời sống nước Nhật. Khu hẻm này gồm những quán nhậu và quán ăn có diện tích hạn chế, thường phục vụ các món ăn, đồ uống có giá cả phải chăng với khẩu phần khá nhỏ. Ẩm thực tại đây mang phong vị truyền thống của địa phương với những món ăn bình dân và đậm chất đường phố.

Ảnh: christineabroad

Không gian của Yokocho mang nét hoài niệm, truyền thống với những chiếc đèn lồng và bảng hiệu neon thắp sáng cả con hẻm. Nơi đây dần trở thành một địa điểm hoàn hảo dành cho những người trẻ muốn sở hữu những bức hình theo kiểu “retro".

Quán xá tại Yokocho không có cửa hoặc vách ngăn, thực khách đến đây có thể thấy được không gian trong quán ngay cả khi đứng bên ngoài; điều này tạo nên một khung cảnh cởi mở, gần gũi. Ảnh: japanjourneys

Các quán thường chỉ có đủ chỗ cho tầm 5 - 10 người trong một không gian nhỏ hẹp, nên mọi người khi đến đây thường ngồi sát bên nhau. Họ có thể trò chuyện với nhân viên của quán hay thậm chí là những vị khách xa lạ. Điều này tạo nên sự ấm áp, gần gũi khiến ai khi đến đây cũng sẽ không cảm thấy cô đơn hay lạc lõng.

Yokocho gồm nhiều quán nhỏ và thường không có nhiều nhân viên phục vụ nên thực khách hay phải chờ đợi để được thưởng thức. Tuy nhiên, trong lúc đợi, bạn có thể gọi món ở quán khác gần bên. Đây là điều đặc biệt tại Yokocho và hiếm thấy ở các quán ăn, nhà hàng khác của Nhật.

Chi phí cho các món ở Yokocho thuộc mức bình dân, bạn có thể khám phá nhiều quán theo phong cách khác nhau, ăn uống thỏa thích mà không phải chi quá nhiều tiền. Tuy nhiên, khi đặt chân vào một hàng quán nào tại Yokocho, bạn phải trả phí dịch vụ hay phí chỗ ngồi. Ngoài ra, có những nơi sẽ phục vụ món nhắm khai vị (otoshi) dù bạn không yêu cầu và tự động tính vào phần thanh toán.

Ảnh: japanjourneys

Một số quán chỉ phục vụ khách quen và có nơi không phục vụ khách nước ngoài. Đa phần trong các quán không có thực đơn tiếng Anh, vì vậy du khách quốc tế khi muốn trải nghiệm Yokocho cũng cần phải lưu ý để tránh phiền phức.

Xem thêm: Showa Retro - Vẻ đẹp của sự hoài niệm

Thay đổi để hòa nhập cùng thời đại

Trước đây, Yokocho là điểm dừng chân phổ biến chủ yếu dành cho đàn ông trung niên Nhật Bản. Còn ngày nay, đã có nhiều đổi mới với sự xuất hiện của phụ nữ và giới trẻ tại nơi từng được mệnh danh là “thiên đường của các ông chú”.

Tệp khách hàng rộng hơn cũng kéo theo sự thay đổi về không gian, diện mạo cho những con phố Yokocho; thực đơn cũng được mở rộng hơn, thêm nhiều món mới bên cạnh các món truyền thống như motsuni - nội tạng hầm hay yakitori - gà xiên nướng.

Xiên nướng là món ăn phổ biến tại Yokocho. Ảnh: christineabroad

Yokocho thậm chí còn trở nên khá phổ biến với du khách nước ngoài như một nơi để thoát ly khỏi sự đơn điệu của cuộc sống hằng ngày và cảm nhận văn hóa đường phố Nhật.

Theo xu hướng, nhiều Yokocho mới đã được thành lập khiến ẩm thực đường phố Nhật càng thêm đa dạng, phong phú. Như năm 2009, Trung tâm hải sản Shinagawa khai trương với những hàng quán chuyên phục vụ các món hải sản tươi ngon, hay Shibuya Niku Yokocho với chuỗi quán thịt nướng.

Shibuya Yokocho - địa điểm được giới trẻ yêu thích. Ảnh: Tokyo Weekender

Không chỉ có món Nhật, Yokocho còn mang đến cho thực khách những món ngon đến từ ẩm thực các nước, như tại con phố Shibuya Yokocho giữa lòng Tokyo có cả khu đồ Hoa hoặc Hàn.

Yokocho ở thế kỷ 21 đang phát triển theo hướng hiện đại, thay đổi và hòa nhập để mang đến những phong cách khác biệt phù hợp với thời đại. Như sự xuất hiện của khái niệm mới "Neo Yokocho", đang rất phổ biến trong đời sống giới trẻ.

So với kiểu Yokocho truyền thống thường được đặt ngoài trời hoặc dưới mái vòm bằng gạch bên dưới đường sắt trên cao, Neo Yokocho được đặt trong nhà nhưng vẫn giữ được nét hoài cổ từ các thiết kế nội thất, và thậm chí còn trông phong cách hơn, thích hợp để "sống ảo" hơn. Vì thường nằm gần các trung tâm mua sắm, du khách cũng như người dân địa phương ghé qua ăn trưa hoặc ăn tối một cách dễ dàng, tiện lợi và lượng khách ghé đến tình cờ cũng đông đảo hơn.