Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản một năm nhìn lại

Năm 2018 đánh dấu mốc quan trọng trong quan hệ Việt Nam – Nhật Bản sau 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973 – 2018). Đây cũng là năm quan hệ hai nước đạt nhiều bước phát triển vượt bậc trên nhiều lĩnh vực như chính trị, kinh tế, văn hóa – nghệ thuật.

Trong lĩnh vực kinh tế, tính đến nay Nhật Bản là đối tác quan trọng hàng đầu, cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) lớn nhất cho Việt Nam. Nhật Bản cũng là đối tác thương mại song phương lớn thứ 4 của Việt Nam. Hiện có hơn 2.500 doanh nghiệp, trong đó hầu hết là các tập đoàn lớn của Nhật Bản đang đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. ODA Nhật Bản được sử dụng có hiệu quả trong các lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển công nghệ cao, nông nghiệp sạch, ứng phó với biến đổi khí hậu, xóa đói, giảm nghèo… đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Còn theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) thì Nhật Bản là quốc gia đầu tư trực tiếp (FDI) lớn nhất vào Việt Nam trong 8 tháng năm 2018  với tổng vốn đầu tư 7 tỷ USD, chiếm 28.8% tổng vốn đầu tư.

Hiện cộng đồng Việt Nam tại Nhật Bản có gần 250.000 người, gấp 3 lần so với 5 năm trước, trong đó số lượng thực tập sinh và sinh viên Việt Nam tăng lên nhanh chóng với gần 200.000 người. Cộng đồng người Nhật Bản cũng ngày một lớn mạnh với khoảng 16.000 người đang sinh sống, làm việc và kinh doanh thành công tại Việt Nam. 

Hợp tác du lịch ngày càng được tăng cường khi Nhật Bản là thị trường khách du lịch nước ngoài lớn thứ 3 của Việt Nam với gần 800.000 lượt khách thăm Việt Nam trong năm 2017; lượng du khách Việt Nam thăm Nhật Bản đạt hơn 300.000 lượt người. 
Số lượng du học sinh người Việt Nam tăng mạnh từ 3.000 (năm 2008) lên đến 61.671 người (năm 2017) đưa Việt Nam trở thành quốc gia có số du học sinh đông thứ hai tại Nhật, chỉ sau Trung Quốc (theo thống kê của Tổ chức hỗ trợ sinh viên Nhật Bản (JASSO)).

Đặc biệt, 2018 là năm diễn ra nhiều lễ hội giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản. Các hoạt động này tiếp tục làm sâu sắc thêm tình hữu nghị giữa hai quốc gia và mở rộng giao lưu nhân dân hai nước. 
Đầu năm 2018, Lễ hội Nhật Bản – Việt Nam lần thứ 5 được tổ chức tại Công viên 23/9 TP.HCM với chủ đề “Cùng nắm chặt tay nhau”. Tại lễ hội có 160 gian hàng tham gia cùng nhiều hoạt động giao lưu văn hóa, kinh tế, nông nghiệp, ẩm thực… thu hút gần 300.000 lượt khách thăm quan, giao lưu, mua sắm. 
Vào tháng 5, Lễ hội Việt Nam tại Nhật Bản lần thứ 11 tổ chức tại công viên Yoyogi (Tokyo). Tại lễ hội có 100 gian hàng, bao gồm các quầy ẩm thực và các gian trưng bày hàng hóa, thủ công mỹ nghệ… Bên cạnh đó, các nghệ sĩ Nhật Bản và nghệ sĩ Việt Nam đã mang đến những tiết mục văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Giữa tháng 8, lễ hội văn hóa Nhật Bản “Feel Japan in Vietnam 2018” tổ chức tại White Palace (TP.HCM). Lễ hội không chỉ giúp khách tham quan được trải nghiệm nhiều hoạt động văn hóa Nhật Bản đặc sắc, khác biệt mà còn là cơ hội để 90 thương hiệu Nhật Bản quảng bá sản phẩm đến hàng chục nghìn người tiêu dùng Việt Nam; khu vực triển lãm du lịch với hơn 20 tỉnh thành Nhật Bản đã giới thiệu những điểm đến hấp dẫn của địa phương mình. Theo Ban tổ chức, sau 4 lần tổ chức, “Feel Japan in Vietnam 2018” có sức hút khách tham quan và mua sắm đông nhất với 30.000 lượt người. Trong hoạt động giao lưu giữa các địa phương, vào ngày 22/6, đoàn đại biểu tỉnh Quảng Nam đã sang thăm và trao tặng bức tượng điêu khắc hình ảnh cầu Nhật Bản tại thành phố Hội An cho tỉnh Nagasaki - biểu tượng của tình giao hảo hữu nghị giữa hai vùng đất trong hơn 400 năm qua. Tượng điêu khắc này được trưng bày tại văn phòng tỉnh ủy mới của tỉnh Nagasaki. Và từ ngày 17 - 19/8, tỉnh Nagasaki đã tham gia sự kiện Giao lưu văn hóa Hội An – Nhật Bản nằm trong khuôn khổ của chương trình Ngày hội văn hóa Nhật Bản tại Quảng Nam, kỉ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật - Việt. 
Phải khẳng định rằng, những sự kiện hợp tác và giao lưu kinh tế, văn hóa, giáo dục, du lịch… trong năm 2018 đã giúp người dân Việt Nam cảm nhận sâu sắc hơn về Nhật Bản đồng thời cũng giúp người dân Nhật Bản ngày càng hiểu hơn về Việt Nam, thắt chặt tình hữu nghị giữa hai đất nước. 

kilala.vn