Kimodameshi - trò chơi thử thách lòng can đảm của người Nhật

Vào những đêm hè nóng nực, người Nhật thường tụ tập lại và tham gia những trò chơi “nổi da gà” để làm dịu đi bầu không khí oi bức. Đó có thể là thử thách băng qua con đường tối tăm trong ánh nến le lói, một mình khám phá ngôi nhà bỏ hoang hay kể 100 câu chuyện ma đến khi nến tắt. Những trò chơi “thi gan” này được gọi là Kimodameshi (肝試し), hay còn gọi là “thử thách lòng can đảm”. 

Nguồn gốc của trò Kimodameshi 

Ghi chép lâu đời nhất về hoạt động “thi gan” này nằm trong quyển Okagami (大鏡 - Tấm gương lớn), được viết vào cuối thời Heian, giai đoạn Thiên hoàng Shirakawa trị vì (1073-1087). Câu chuyện kể rằng Hoàng đế Kazan đã sai ba người con trai của dòng họ Fujiwara đến một ngôi nhà bị quỷ ám vào giờ Sửu (khoảng 3 giờ sáng). Trong 3 người, chỉ có Fujiwara no Michinaga can đảm đến đó, ngài dùng kiếm chém lấy một mảnh gỗ từ cột chính của ngôi nhà để làm bằng chứng dâng lên cho Hoàng đế. 

Từ đó, các võ sĩ samurai được xem là những người có sức mạnh và lòng can đảm phi thường, thậm chí có thể diệt trừ những yêu quái đáng sợ trong các huyền tích cổ xưa.

"Đối với một samurai, việc đánh bại yêu quái là chiến công hiển hách của họ", Giáo sư Iikura Yoshiyuki, chuyên gia lĩnh vực Văn hóa Dân gian tại Đại học Kokugakuin ở Tokyo, cho biết. “Có một truyền thuyết về vị lãnh chúa thời Heian - Minamoto no Raikou đã đánh bại một con quỷ tên là Shuten Doji. Đến thời Muromachi, hậu duệ của ông đã cho vẽ lại câu chuyện này thành một cuộn tranh emaki để minh chứng cho sức mạnh của gia tộc Genji”.

Xem thêm: Minamoto no Raikou - “Thanh gươm diệt quỷ” thời Heian

Dần dần, Kimodameshi trở thành trò chơi phổ biến của tầng lớp samurai, nhằm rèn luyện lòng dũng cảm cho con cái của các gia tộc võ sĩ. Những người tham gia phải đi đến một địa điểm được chỉ định, thường là những nơi bị đồn là có yêu ma, rồi lấy một vật tại nơi đó để làm tin và quay trở về. 

Đến thời Chiến Quốc, các samurai bắt đầu tổ chức những buổi tụ họp gọi là “Hyakumonogatari Kaidankai” - kể 100 câu chuyện ma. Trong một căn phòng thắp 100 ngọn nến hoặc đèn lồng, mọi người sẽ lần lượt kể chuyện, cứ sau mỗi câu chuyện thì dập tắt một ngọn nến. Trò chơi này rất phổ biến trong tầng lớp võ sĩ và dần lan rộng khắp cả nước, trở thành trò chơi yêu thích của người dân trong các đêm hè, nhất là trong thời kỳ Edo. 

Vì sao “thử thách lòng can đảm” thường diễn ra vào mùa hè?

Theo tín ngưỡng dân gian Nhật Bản, mùa hè là lúc ranh giới giữa cõi sống và cõi chết trở nên mong manh nên các yokai (yêu quái) và yurei (hồn ma) sẽ thường xuyên xuất hiện. Giáo sư Iikura chia sẻ: “Kimodameshi gắn liền với lễ hội Obon (lễ Vu Lan). Người ta tin rằng tháng Obon là dịp mà cổng địa ngục mở ra. Đây không chỉ là ngày mà linh hồn tổ tiên trở về thăm nhà mà còn là lúc ma quỷ đi lại khắp nơi trên trần gian.” 

Ngoài ra, vì mùa hè ở Nhật Bản rất nóng nên người ta cho rằng việc tham gia vào thử thách can đảm hay kể chuyện ma có thể làm ta “ớn lạnh”, tạm quên đi cái nóng oi bức ngày hè. 

Kimodameshi thời hiện đại  

Những đêm tối thời hiện đại luôn rực sáng ánh đèn điện, dòng người thì luôn tấp nập tại các đô thị bất kể ngày đêm, có lẽ vì vậy mà các câu chuyện ma quỷ dường như không còn đáng sợ nữa. Dù vậy, Kimodameshi vẫn là hoạt động được yêu thích tại Nhật Bản cho đến ngày nay,

Hầu hết người Nhật đều đã được trải nghiệm các hoạt động Kimodameshi khi còn đi học, đặc biệt là trong các chuyến dã ngoại hoặc lễ hội của trường học. Trước đó, học sinh sẽ được nghe một câu chuyện ma về địa điểm sắp đến, rồi chia nhóm và bắt đầu chuyến “thi gan” sau khi mặt trời lặn. Giáo viên và phụ huynh sẽ dàn dựng các đạo cụ ma quái như đầu lâu, hình nộm và hóa trang thành ma quỷ để hù dọa học sinh suốt chặng đường.

Trong các lễ hội văn hóa học đường, học sinh còn tự tổ chức Kimodameshi bằng cách biến phòng học thành nhà ma, hóa trang và dọa những người bạn khác.

Các trò chơi thử thách lòng can đảm thời nay còn được tổ chức với nhiều hình thức và quy mô khác nhau, từ hoạt động tự phát giữa nhóm bạn cho đến những sự kiện quy mô lớn. Chẳng hạn như cùng nhau đi khám phá những địa điểm đáng sợ như rừng rậm, nghĩa địa, những ngôi nhà bỏ hoang hay các địa điểm “ma ám” (shinrei supotto - 心霊スポット) nổi tiếng. 

Xem thêm: Những địa điểm “ma ám” nổi tiếng ở Nhật Bản

Người tham gia sẽ lần lượt đi một mình (hoặc đi theo cặp) đến địa điểm “ma ám” vào ban đêm và mang một vật tại đó về làm bằng chứng, hoặc để lại một vật đánh dấu và sẽ quay lại lấy vào ngày hôm sau. Cùng với sự phát triển của mạng xã hội, có nhiều người thậm chí còn ghi hình lại chuyến viếng thăm những địa điểm “ma ám” này và đăng tải trên các nền tảng. 

Khi các địa điểm “ma ám” dần trở nên nổi tiếng, thu hút nhiều người đến để “thử thách can đảm” thì những lo ngại về các hành vi vi phạm pháp luật cũng xuất hiện. Việc tự ý đi vào các ngôi nhà bỏ hoang có thể xem là hành vi xâm nhập trái phép. Một số địa điểm hoang vắng cũng có thể gây nguy hiểm cho người tham gia, chẳng hạn như các đường hầm tối trên quốc lộ thường có xe đi qua bất ngờ hoặc các ngôi nhà hoang cũ kỹ có thể bị sụp.

Hiện nay, ở Nhật Bản có rất nhiều địa điểm giải trí được xây dựng với chủ đề kinh dị cho các hoạt động Kimodameshi, được gọi là Obake Yashiki (お化け屋敷 - nhà ma). Những địa điểm này được trang trí và dàn dựng rất công phu, mang lại cảm giác đáng sợ rất chân thực. Bên cạnh đó, nhiều địa điểm “thi gan” này còn kết hợp các trò chơi giải đố, suy luận và tìm đường thoát, tương tự như hoạt động Escape Room đang thịnh hành ở Việt Nam những năm gần đây.

Một số địa điểm thử thách lòng can đảm ở Việt Nam 

Jinzo Escape 

Tại Jinzo Escape, bạn có thể trải nghiệm cảm giác "nổi da gà" khi phải gấp rút suy luận tìm đường thoát trong không gian rùng rợn cùng những màn truy đuổi nghẹt thở. Nơi đây có nhiều phòng chơi đa dạng chủ đề và mức độ kinh dị cùng độ khó phù hợp với từng độ tuổi khác nhau.