Tảo nâu Mozuku – “Kho báu” dinh dưỡng từ vùng biển Okinawa
Chỉ có ở vùng nước ấm ngoài khơi bờ biển Okinawa, “mây biển” Mozuku là một loại tảo địa phương đã được nuôi trồng ở quy mô công nghiệp trong hơn 35 năm. Đây cũng là một trong những bí quyết khiến Okinawa được mệnh danh là “hòn đảo trường thọ”.
Tảo nâu Mozuku là gì?
Mozuku được nuôi trồng ở vùng nước ven biển Okinawa. Mặc dù rong biển nói chung là thực phẩm chính phổ biến trong chế độ ăn uống của người Nhật, nhưng Mozuku có đặc tính chữa bệnh đặc biệt khiến nó khác biệt so với các loại rong biển thông thường.
Tảo Mozuku quan trọng trong văn hóa Okinawa đến nỗi Chủ nhật thứ 3 của tháng 4 hàng năm được chỉ định là "Ngày Mozuku", kỷ niệm thời điểm bắt đầu vụ thu hoạch kéo dài đến tháng 6.
Lợi ích sức khỏe của tảo nâu Mozuku
Okinawa Mozuku là một trong những loại rong biển có giá trị dinh dưỡng cao. Chất dinh dưỡng đáng chú ý có trong Okinawa Mozuku là chất nhờn có tên gọi "fucoidan". Trong số các loại rong biển, tảo, thì Okinawa Mozuku chứa hàm lượng fucoidan cao nhất.
Fucoidan là thành phần dinh dưỡng có tác dụng tăng cường miễn dịch thông qua cơ chế tạo ra rào cản, bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn. Đồng thời nó có tác dụng chống khối u, kháng vi-rút, chống đông máu, chống oxy hóa, chống huyết khối và chống viêm.
Tảo nâu Mozuku cũng chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất và axit amin, điều này có thể giải thích tại sao tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng có xu hướng hiếm gặp ở những người dân trên đảo Okinawa. Hàm lượng calo thấp của nó cũng là một đặc điểm hấp dẫn đối với những người ăn uống theo chế độ healthy.
Xem thêm: Giải mã Hòn đảo trường thọ Okinawa
Lợi ích kinh tế của tảo Mozuku
Có tên khoa học là Cladosiphon okamuranus, loại tảo này rất phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản và đã được nuôi trồng trong hơn 35 năm. Việc nuôi trồng loại tảo nâu này góp phần quan trọng trong nền kinh tế của Okinawa.
Năm 2006, Văn phòng Nội các Nhật Bản ước tính sản lượng của Mozuku là 20.000 tấn, với giá trị kinh tế lên tới hàng tỷ yên. 99% loại tảo được sản xuất tại Okinawa, hầu như hoàn toàn do con người nuôi trồng.
Tuy nhiên, những người nông dân nuôi tảo Mozuku hiện đang phải đối mặt với ba vấn đề lớn trong quá trình nuôi trồng. Thứ nhất, một số “hạt” Mozuku không nảy mầm. Thứ hai, khi Mozuku phát triển trong đại dương, đôi khi nó tách khỏi lưới và bị dòng nước, thủy triều cuốn trôi. Cuối cùng, tảo đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ, với nhiệt độ đại dương tăng cao làm chậm tốc độ phát triển của chúng.
Chính vì thế, các tổ chức và trung tâm nghiên cứu bắt đầu phối hợp để phát triển một chiến lược bảo tồn kho báu Okinawa này. Những tiến bộ gần đây trong nuôi trồng thủy sản đã giúp việc nuôi trồng loài thực vật này trên quy mô lớn trở nên khả thi, duy trì và mở rộng việc cung cấp Mozuku đến nhiều nơi hơn.
Nỗ lực nuôi trồng và bảo tồn Mozuku
Tiến sĩ Koki Nishitsuji - nhà khoa học tại Đơn vị Di truyền học Biển của OIST (Viện Khoa học và Công nghệ Okinawa) do Giáo sư Noriyuki Satoh đứng đầu, cho biết: "Vào năm 2010, sản lượng đã giảm xuống còn chưa đến một nửa mức của một năm thông thường, nguyên nhân được cho là do mùa đông ấm bất thường. Khi biến đổi khí hậu xảy ra, tần suất mùa đông ấm hơn có thể tăng lên, do đó cần có các chủng mới có khả năng chịu nhiệt".
Một trong những cách hiệu quả nhất là thông qua lai tạo, tức là khi các cá thể từ hai chủng khác nhau được lai với nhau để tạo ra một chủng hỗn hợp mới. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã phải “vật lộn” để lai tạo tảo, do khó phân biệt tế bào mầm đực với tế bào mầm cái.
Trong vài năm trở lại đây, nhóm nghiên cứu từ Đơn vị Di truyền học Biển đã giải mã bộ gen của bốn chủng S, K, O và C khác nhau của tảo Mozuku Okinawa, và loài liên quan là Nemacystus decipiens, được gọi là ito-mozuku trong tiếng Nhật.
Tiến sĩ Nishitsuji cho biết: “Bây giờ chúng tôi đã có thể xác định được giới tính của tảo, và đã bắt đầu lai giống dòng O với cả dòng S lẫn dòng K để xem liệu điều này có tạo ra dòng chịu nhiệt tốt hơn hay không".
Ngoài việc đưa khả năng chịu nhiệt vào các giống mới được phát triển, việc lai tạo cũng có thể giúp các nhà nghiên cứu giải quyết vấn đề mozuku bị cuốn ra biển, bằng cách phát triển các giống mozuku bám chặt hơn vào lưới.
Cách thưởng thức Mozuku
Kể từ thời kỳ Vương triều Ryukyu, văn hóa ẩm thực truyền thống của Okinawa đã dựa trên chế độ ăn uống cân bằng giúp cơ thể khỏe mạnh. Họ có niềm tin rằng ăn uống là "thuốc cho cuộc sống", có nghĩa là bằng cách ăn uống, người ta có thể nuôi dưỡng cơ thể và làm cho nó khỏe mạnh hơn.
Chính vì thế, để bảo toàn chất dinh dưỡng trong tảo, người Okinawa sẽ ưu tiên thưởng thức trực tiếp bằng cách trộn với giấm ngọt hoặc kết hợp với các thành phần tốt cho đường ruột khác như natto. Tuy nhiên, nó cũng có thể được chiên ngập dầu (như tempura) hoặc nấu trong súp.
Gợi ý một số món ăn với Mozuku
- Mozuku giấm, dưa leo và thanh cua: cắt dưa leo thành sợi dài, xé nhỏ thanh cua và trộn chung với Mozuku giấm (nếu không mua được loại trộn giấm sẵn, bạn có thể mua Mozuku nguyên bản và trộn thêm giấm).
- Salad khoai tây Mozuku: Luộc chín và nghiền nát khoai tây, cà rốt luộc chín thái miếng tròn, dưa leo cắt thành từng khoanh tròn rắc muối và vắt hết nước. Nêm vào khoai tây một ít muối và hạt tiêu, sau đó trộn cùng cà rốt, dưa leo và Mozuku. Bày ra đĩa để thưởng thức.
Cách bảo quản Mozuku
Để đảm bảo Mozuku khi thưởng thức vẫn giữ nguyên chất dinh dưỡng thì có một số lưu ý trong cách bảo quản:
- Bao bì kín có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng.
- Sau khi mở bao bì, Mozuku phải được bảo quản trong tủ lạnh không quá 15 ngày.
- Rong biển đã rửa sạch và ngâm không nên sử dụng sau 3 ngày.
Thế giới đại dương Nhật Bản còn nhiều điều thú vị đang chờ bạn khám phá tại chuyên đề Tháng của Biển.
kilala.vn
Đăng nhập tài khoản để bình luận