Cửa hàng tiện lợi Nhật ngày càng “phụ thuộc” vào du học sinh

Trong các Konbini – một biểu tượng của sự hiện đại và lối sống Nhật Bản, du học sinh đang đảm nhiệm phần lớn các vị trí ở cửa hàng.

Du học sinh làm việc tại cửa hàng tiện lợi

Một người quản lí chia sẻ với tờ Sankei Shimbun rằng, 90% nhân viên làm việc tại 7-Eleven ở khu vực Akasaka của Tokyo là sinh viên nước ngoài. Họ đến từ 8 quốc gia bao gồm Nepal, Trung Quốc, Việt Nam và hiện đang theo học tại các trường dạy tiếng Nhật.

Thậm chí ở những thành phố xa thủ đô như Hiroshima cũng tương tự như vậy. Tại một cửa hàng Lawson gần Công viên tưởng niệm hòa bình Hiroshima, hơn một nửa số nhân viên là sinh viên đến từ Việt Nam, Nepal, Bangladesh và Myanmar.

Ba chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn của Nhật Bản là 7-Eleven, Lawson và Family Mart cho biết, hơn 10% trong số khoảng 800.000 nhân viên cửa hàng của họ là người nước ngoài, theo dữ liệu được Kyodo News công bố hồi tháng 5.

Trong đó, 7-Eleven tuyển dụng nhiều người nước ngoài nhất (khoảng 40.000 người), tiếp đến là chuỗi Lawson (khoảng 24.000 người) và FamilyMart (khoảng 18.000 người).

Theo Hiệp hội nhượng quyền thương mại Nhật Bản (bao gồm 3 thương hiệu nói trên), số lượng nhân viên nước ngoài đã tăng hơn 20% trong năm năm qua. Phần lớn trong số này là sinh viên nước ngoài.

Xu hướng tuyển dụng lao động nước ngoài

Số lượng nhân viên không phải người Nhật ngày càng tăng trong các konbini là một phần của xu hướng chung. Nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang sử dụng người nước ngoài để lấp đầy tình trạng thiếu hụt lao động đang ngày càng trở nên trầm trọng hơn.

Năm 2023, Nhật Bản chứng kiến ​​số ca sinh nở thấp kỷ lục là 727.277. Ngược lại, những người trên 65 tuổi chiếm đến 29,1% dân số. Hệ quả là dân số trong độ tuổi lao động quá ít để duy trì xã hội. Đương nhiên, việc duy trì các cửa hàng tiện lợi trong suốt 24h cũng trở nên khó khăn vì thiếu hụt lao động.

Cách đây vài năm, một chủ sở hữu lớn tuổi tại Nhật tuyên bố rằng ông không thể vận hành chuỗi cửa hàng 7-Eleven của mình 24h/ngày nữa. Seven & I Holdings, công ty mẹ của 7-Eleven đã kiện ông vì vi phạm hợp đồng. Tuy nhiên, phản ứng dữ dội sau đó đã buộc công ty này phải lùi bước và thể hiện lập trường thiện chí hơn với các chủ cửa hàng nhượng quyền lớn tuổi.

Nhìn chung, chính phủ Nhật Bản đã triển khai một loạt các biện pháp để đối phó và giải quyết vấn đề dân số, bao gồm việc giới thiệu chương trình đào tạo hấp dẫn cho nhân tài nước ngoài; tạo ra ứng dụng hẹn hò do nhằm thúc đẩy hôn nhân và sinh con; thảo luận về việc xác định lại độ tuổi hợp pháp của người cao tuổi từ 65 lên 70. Ngoài ra, còn có đề xuất miễn phí 100% dịch vụ chăm sóc trẻ em.

Nhân viên ca đêm

Theo các quản lý cửa hàng, konbini hiện đang tuyển dụng những du học sinh sẵn sàng làm ca đêm hơn so với đồng nghiệp người Nhật.