Uo gokoro areba mizu gokoro: Bạn có lòng thì tôi có dạ

Trong tiếng Việt, chúng ta thường sử dụng hình ảnh so sánh “như cá với nước” để mô tả những mối quan hệ bền chặt, luôn hỗ trợ lẫn nhau. Cũng với hình ảnh “cá và nước” với ngụ ý gần như vậy, người Nhật có câu “魚心あれば水心”.

Ý nghĩa

“魚心あれば水心 – uogokoro areba mizu gokoro” là cách viết rút gọn của câu “魚に心あれば水に心あり- uo ni kokoro areba mizu ni kokoro ari”, có nghĩa đen là “nếu cá có tấm lòng, thì nước cũng có tấm lòng”. Tuy nhiên, ý nghĩa sâu xa của câu tục ngữ này là “người đối xử tốt với mình thì mình cũng sẽ đáp lại bằng sự tử tế”.

Câu tục ngữ ám chỉ sự tương tác “có qua có lại” trong các mối quan hệ: nếu một bên thể hiện sự thiện chí, bên còn lại cũng sẽ có xu hướng đáp lại một cách tích cực. Vì vậy, nó thường được dùng để khuyến khích sự hòa nhã, chân thành trong giao tiếp giữa người với người, đồng thời nhắc nhở chúng ta rằng, để xây dựng một mối quan hệ tốt, trước tiên chính mình phải chủ động.

Một số cách diễn đạt tương tự trong tiếng Việt: có đi có lại mới toại lòng nhau, nếu bạn có lòng thì tôi có dạ, bánh ít trao đi bánh quy trao lại...

Đặt câu với tục ngữ “魚心あれば水心”

Câu “魚心あれば水心” thường được trích dẫn như một quy tắc chung cho các mối quan hệ của con người. Hãy xem các ví dụ dưới đây:

魚心あれば水心とはよくいうもので、お客様に誠実で丁寧に対応していたらお客様も私を信用してくれて良い関係を築くことができた。

(Uo gokoro areba mizu gokoro to wa yoku iu mono de, okyakusama ni seijitsu de teinei ni taiou shite itara okyakusama mo watashi wo shinyou shite kurete yoi kankei wo kizuku koto ga dekita.)

Dịch nghĩa: Người ta thường nói “khi bạn đối xử tốt với người khác, thì đối phương cũng đối tốt với bạn”. Vì vậy, nếu mình chân thành và chu đáo với khách hàng, khách hàng cũng tin tưởng và tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với mình.

魚心あれば水心というように、それまで友人だった男性に告白されてから徐々に好意を抱くようになった。

(Uo gokoro areba mizu gokoro to iu youni, sore made yuujin datta dansei ni kokuhaku sarete kara jojo ni koui wo daku you ni natta.)

Dịch nghĩa: Như câu “chàng đã có lòng thì thiếp xin có dạ”, tôi dần nảy sinh tình cảm với người bạn thân sau khi cậu ấy tỏ tình.

今日から来る転校生は緊張しているだろう。魚心あれば水心というし、私から話しかけてみよう。

(Kyou kara kuru tenkousei wa kinchou shiteiru darou. Uo gokoro areba mizu gokoro to iu shi, watashi kara hanashikakete mi you.)

Dịch nghĩa: Bạn học mới chuyển đến hôm nay chắc sẽ căng thẳng lắm. Có câu “chân thành đổi lấy chân tâm”, tôi sẽ thử bắt chuyện trước xem sao.