Ba phim Nhật dành cho Ngày của Cha

Chủ nhật thứ ba của tháng 6 là Ngày của Cha. Vào dịp đặc biệt này, bên cạnh việc gửi lời tri ân đến những người cha và dành thời gian ấm áp bên gia đình, hãy cùng Kilala khám phá chân dung người cha trong ba tác phẩm kinh điển của điện ảnh Nhật Bản!

An Autumn Afternoon (1962)

Sự nghiệp của bậc thầy Ozu Yasujiro có thể nói là xoay quanh những câu chuyện gia đình. Không ít phim của ông kể về những điều giản dị, đời thường, về những con người rất đỗi bình thường trong xã hội, và cũng vì vậy lại càng có sức lay động mạnh mẽ.

An Autumn Afternoon là kiệt tác cuối cùng của Ozu trước khi ông qua đời vào năm 1963. Câu chuyện không mới, về một người đàn ông lớn tuổi góa vợ và một cô con gái đến tuổi lập gia đình - motif từng xuất hiện trong tác phẩm Late Spring ra đời trước đó vào năm 1949.

Shuhei (Ryu Chishu) sống cùng cô con gái Michiko (Iwashita Shima), 24 tuổi, và cậu con trai Kazuo (Mikami Shinichiro), 21 tuổi. Người con trai cả của ông đã chuyển đi sau khi lập gia đình. Trong một buổi tụ họp, những người bạn thời trung học khuyên Shuhei nên gả con gái mình đi trước khi Michiko trở thành một người phụ nữ lỡ thì - như cô con gái bất hạnh của thầy giáo dạy văn mà họ vừa gặp lại.

sanma-no-aji Nghe theo lời khuyên, Shuhei bắt tay vào nhiệm vụ gả chồng cho Michiko nhưng vấp phải sự phản kháng từ cô con gái. Cả hai đều quyết hy sinh hạnh phúc của mình vì nhau: Michiko lo nếu lấy chồng thì cha già không ai chăm sóc, còn Shuhei thì mong con có gia đình riêng để không phải bận tâm về mình, rồi chịu cảnh cô đơn một khi ông qua đời.

Ống kính của Ozu khắc họa tinh tế cảm xúc của Shuhei - một người cha mong con cái mình được hạnh phúc nhưng lại đau lòng khi chứng kiến chúng rời đi, và nỗi buồn bủa vây khi đối diện với đoạn đời cô độc trước mắt. Trong ngôi nhà vắng bóng người sau khi Michiko đi lấy chồng, sự trống trải dường như thấm vào từng ngóc ngách, tô đậm nỗi cô đơn của nhân vật. Shuhei có lẽ là hình ảnh của bất kỳ người cha, người mẹ nào: họ sinh con ra, chứng kiến con lớn lên từng ngày, rồi trưởng thành và rời đi để xây dựng tổ ấm riêng.

Like Father, Like Son (2013)

Tác phẩm điện ảnh năm 2013 của đạo diễn Koreeda Hirokazu kể câu chuyện về hai gia đình có cuộc sống bị đảo lộn hoàn toàn sau khi phát hiện con mình đã bị bệnh viện trao nhầm lúc mới sinh.

Nonomiya Ryota (Fukuyama Masaharu) là một kiến trúc sư thành đạt, có vợ hiền và cậu con trai ngoan, họ sống trong căn hộ sang trọng - một gia đình hạt nhân kiểu mẫu. Đối lập với Ryota, Saiki Yudai (Lily Franky) là chủ một tiệm tạp hóa và rõ ràng là không giàu; gia đình ba thế hệ, đông con nên hai vợ chồng phải chật vật kiếm sống.

Sáu năm sau khi đứa con trai độc nhất của Ryota là Keita, và đứa con trai cả của Yudai là Ryusei chào đời, họ bàng hoàng biết được suốt thời gian qua mình đã "nuôi con tu hú". Đối diện với tình huống trớ trêu, hai gia đình đã thử “đổi con” cho nhau – trả đứa con về với gia đình có quan hệ huyết thống. Cậu bé thông minh, lanh lợi Ryusei về với người cha tài giỏi; đứa bé ngây thơ, không đủ “tố chất” Keita thì về với người cha bình thường, nhưng đây đã phải là đáp án đúng?

like-father-like-son Tình phụ tử hay tình mẫu tử bắt nguồn từ đâu, là bản năng sẵn có hay sinh ra trong quá trình dưỡng dục? Và trên phương diện của một người cha, có chắc một ông bố thành công, luôn chu cấp đủ đầy cho gia đình nhưng thường xuyên vắng mặt sẽ "đủ tiêu chuẩn" hơn một ông bố nghèo nhưng luôn có mặt và đồng hành cùng con?

Bộ phim của Koreeda lắng đọng nơi người xem những chiêm nghiệm về tình thân và ý nghĩa thực sự của hai tiếng “gia đình”. Và nếu một đứa trẻ phải học cách lớn lên trong thời thơ ấu của mình, thì chính những bậc phụ huynh cũng phải học cách trưởng thành trong hành trình làm cha, làm mẹ.

Crayon Shin-chan: The Storm Called: The Adult Empire Strikes Back (2001)

Phát hành vào năm 2001, phần thứ 9 của loạt phim hoạt hình Crayon Shin-chan do Hara Keiichi đạo diễn là phần phim được đánh giá cao không chỉ bởi sự hài hước vui nhộn vốn có của “vũ trụ” Shin-chan, mà còn bởi sức nặng trong những vấn đề mà phim đề cập, và hoàn toàn không phải là một bộ phim chỉ dành cho trẻ em.

Cu Shin cùng em gái và cha mẹ đến tham quan Triển lãm Thế kỷ 20 (một địa điểm hư cấu mô phỏng theo Triển lãm Expo ‘70 với Tháp Mặt trời biểu tượng). Ở đây, những người lớn có thể sống lại tuổi thơ với các chương trình TV, đồ chơi, đồ ăn vặt thời thơ ấu theo kiểu hoài niệm về thời Showa (1926-1989). Những đứa trẻ cảm thấy cực kỳ buồn chán, nhưng cha mẹ của chúng thì lại hào hứng một cách lạ lùng.

Triển lãm này thực chất nằm trong âm mưu của tổ chức Yesterday Once More – những kẻ muốn xóa sổ thế kỷ 21 và đưa Nhật Bản trở lại thời kỳ huy hoàng trong quá khứ. Đó là giai đoạn được biết đến với tên gọi “thần kỳ kinh tế”, khi người dân ra sức tái thiết đất nước hậu chiến tranh, đưa Nhật Bản từ đống đổ nát trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. "Phép màu" biến mất vào thập niên 90 khi “bong bóng kinh tế” cuối cùng đã vỡ tung, mở đầu cho một thập kỷ mất mát vắt mình sang thế kỷ 21.

shin-chan Yesterday Once More "quay ngược thời gian" bằng cách thôi miên những người lớn, để tâm trí họ trở về làm trẻ thơ, thoát ly khỏi thực tại và sống trong ảo mộng về một quá khứ tươi đẹp. Tất cả người lớn sau khi bị tẩy não đã di chuyển đến địa điểm Triển lãm Thế kỷ 20, bỏ lại lũ trẻ tự xoay xở trong thành phố không có điện. Từ đây, nhóc Shin cõng theo em gái, cùng với nhóm bạn và chú chó cưng Shiro bước vào hành trình giải cứu cha mẹ.

Để đưa người cha Hiroshi quay về thực tại, Shin cho anh ngửi đôi giày thối của chính mình. Mùi hương luôn sở hữu khả năng kỳ diệu trong việc mở khóa ký ức, và mùi hôi chân đã khiến ký ức trở về với Hiroshi. Cũng ở đây, chúng ta được chiêm ngưỡng một trong những montage xuất sắc của nghệ thuật thứ 7.

Trên nền nhạc ca khúc Hiroshi no Kaisou (Hồi ức của Hiroshi) do Hamaguchi Shiro sáng tác, người xem chứng kiến cuộc đời anh được tóm tắt trong ba phút ba mươi giây. Hiroshi ngồi sau xe đạp của cha để đi câu, tấm lưng ông trải rộng trước mắt. Rồi cậu tự mình đạp xe, có mối tình đầu tiên và có lẽ cả lần thất tình đầu tiên. Hiroshi chuyển đến thành phố để đi làm, theo chân senpai học việc, bị sếp quát mắng. Anh gặp người vợ tương lai, Shin-chan chào đời, cả nhà chuyển đến ngôi nhà mới, tăng ca đến khuya, ngủ gục trên chuyến tàu về nhà nhưng mọi mỏi mệt đều để lại bên ngoài cánh cửa. Bài hát khép lại như cảnh mở đầu, nhưng giờ đây Hiroshi thay thế vị trí cha mình, chở Shin-chan sau lưng, cùng vợ con đi câu cá.

Chìm đắm trong quá khứ êm đềm là một lựa chọn dễ dàng, nhưng cả Hiroshi và Misae vợ anh đều quyết tâm cùng các con sống một đời sống ở hiện tại, cùng nhau hướng về tương lai. Đó phải chăng là ý nghĩa của gia đình - thứ neo giữ con người với thực tại, một điểm tựa để mỗi người vững bước trước những khó khăn trong đời.

kilala.vn