Vì sao nữ Thủ tướng Takaichi chiếm được cảm tình của người Nhật?
Nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản vẫn duy trì mức tín nhiệm cao, hơn 70% sau một tháng nhậm chức.
Bên cạnh đó, phát biểu “Tôi sẽ làm việc, làm việc, làm việc, làm việc và làm việc” của bà cùng cụm từ “nữ thủ tướng” đã trở thành “từ khóa của năm 2025” tại Nhật Bản.
Tỷ lệ ủng hộ vượt xa các chính phủ gần đây
Trong các cuộc khảo sát do đài truyền hình JNN và FNN của Nhật thực hiện từ cuối tháng 10 - tháng 11, tỉ lệ ủng hộ nội các của Thủ tướng Takaichi tiếp tục duy trì ở mức 83% và 75%. Các cơ quan truyền thông lớn khác như Nikkei/TV Tokyo, Yomiuri Shimbun, Asahi Shimbun và Mainichi Shimbun cũng ghi nhận mức tín nhiệm lần lượt là 74%, 71%, 68% và 65%, vượt xa tỉ lệ ủng hộ của thủ tướng tiền nhiệm.
Trong số đó, nhóm cử tri trong độ tuổi lao động có tỉ lệ ủng hộ mạnh mẽ nhất: với mức tín nhiệm 81% trong nhóm cử tri 18-39 tuổi và 82% với nhóm 40-59 tuổi. Người dân cho biết họ tin tưởng vào các chính sách của nội các Takaichi, cảm thấy “tốt hơn những nội các khác”, và đánh giá cao năng lực lãnh đạo của Thủ tướng cùng Đảng Dân chủ Tự do (LDP). Liên minh mới giữa LDP và Đảng Duy tân Nhật Bản (JIP) cũng được 59% cử tri ủng hộ.
Khi được hỏi về các chính sách mới của Thủ tướng Takaichi, phần lớn người dân mong chờ vào những chính sách kiểm soát lạm phát, tăng trưởng kinh tế, cải thiện an sinh xã hội, lương hưu và các chính sách an ninh - đối ngoại. Ngoài ra, khảo sát cũng ghi nhận hơn 76,5% cử tri tin rằng việc Nhật Bản có nữ thủ tướng đầu tiên sẽ góp phần thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ nhiều hơn.
Vì sao nữ Thủ tướng Takaichi được ủng hộ mạnh mẽ đến vậy?
“Thatcher đầy tham vọng của Nhật Bản”
Khác với nhiều chính trị gia có xuất thân từ các gia tộc đã có vị thế trên chính trường, Thủ tướng Takaichi sinh ra trong một gia đình bình thường. Bà bước vào Quốc hội năm 1993 khi mới 32 tuổi, trở thành một nữ nghị sĩ độc lập hiếm hoi khi tuổi đời còn trẻ. Hai năm sau, bà gia nhập LDP và bắt đầu xây dựng sự nghiệp chính trị của mình.
Nữ Thủ tướng đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như phụ trách các chính sách bình đẳng giới và nhân khẩu học, chủ trì Hội đồng Nghiên cứu chính sách của đảng LDP và giữ chức Bộ trưởng An ninh Kinh tế dưới thời Thủ tướng Ishida Fumio. Takaichi là hình mẫu hoàn hảo của một nhà lãnh đạo “tự thân lập nghiệp”, truyền cảm hứng cho nhiều cử tri, nhất là phụ nữ và người trẻ. Phong thái mạnh mẽ và bản lĩnh của bà Takaichi được thế giới ví von như nữ Thủ tướng đầu tiên của Anh Margaret Thatcher - người đồng thời cũng là hình mẫu lý tưởng của bà.
Ngoài ra, người ta còn tìm thấy ở bà một nguồn năng lượng tích cực, sôi nổi, tự tin và mạnh mẽ, cả trên bàn tròn chính trị lẫn đời sống cá nhân. Phong cách “mặc váy ngắn, chạy mô tô, chơi nhạc rock, phong thái bản lĩnh và thẳng thắn” cùng mái tóc ngắn siêu “ngầu” dần trở thành thương hiệu cá nhân của bà. Công chúng Nhật Bản, đặc biệt là phụ nữ trẻ, rất yêu thích lối sống này và bắt đầu “sống theo phong cách Sanae” (Sana-katsu).
Bản lĩnh trên trường ngoại giao quốc tế
Chỉ hơn một tháng sau khi nhậm chức, Thủ tướng Takaichi Sanae đã trở thành tâm điểm chú ý cả trong nước lẫn quốc tế. Theo học giả Kawashima Shin, giáo sư tại khoa Quan hệ Quốc tế của Đại học Tokyo, việc tích cực hoạt động ngoại giao, khéo léo xử lý các vấn đề chiến lược và giữ thế cân bằng giữa nhóm cử tri bảo thủ và tầng lớp trung lưu đã giúp bà đạt được và duy trì mức tín nhiệm từ các cử tri cao đến vậy.
Trong tháng đầu tiên nhậm chức, bà Takaichi đã thực hiện một loạt các cuộc gặp mặt được đánh giá là thành công và đầy hiệu quả với Tổng thống Mỹ Donald Trump, giúp xoa dịu căng thẳng và củng cố mối quan hệ hữu nghị bền chặt giữa hai nước.
Ngay sau đó, tại Hội nghị Thượng đỉnh APEC (31/10-1/11), bà đã gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong một cuộc trao đổi trang trọng. Cả hai quốc gia sau đó cùng tái khẳng định “quan hệ cùng có lợi dựa trên lợi ích chiến lược chung”. Theo giáo sư Kawashima, động lực diễn ra cuộc gặp mặt đến từ chính “tín hiệu thiện chí” mà bà Takaichi gửi đi trong bài phát biểu đầu tiên tại Quốc hội Nhật Bản.
Cũng tại hội nghị APEC, trong cuộc gặp mặt với Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, bà Takaichi thể hiện quyết tâm duy trì đà cải thiện quan hệ và thúc đẩy “ngoại giao con thoi” giữa hai nước. Động thái này được đánh giá là đã tạo được thiện cảm và là tín hiệu tích cực cho quan hệ Nhật - Hàn và cả hợp tác ba bên Nhật - Mỹ - Hàn.
Bên cạnh đó, trước cuộc gặp mặt với Tổng thống Trump, bà Takaichi đã thu xếp đến Kuala Lumpur để tham dự Hội nghị ASEAN. Đối với các nước Đông Nam Á, việc này là minh chứng rõ ràng cho thấy nữ Thủ tướng nghiêm túc trong những cam kết của Nhật Bản với các đối tác chiến lược thiết yếu trong khu vực này.
Tuy nhiên, căng thẳng trong quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc đã leo thang sau phát biểu của bà Takaichi tại phiên họp của Ủy ban Ngân sách Hạ viện ngày 7/11, khi bà đưa ra tình huống giả định về một cuộc tấn công vào Đài Loan và cho rằng điều này có thể “đe dọa đến sự tồn vong” của Nhật Bản. Theo bà, trong trường hợp giả định như vậy thì Tokyo sẽ cân nhắc triển khai các hoạt động phòng vệ. Phía Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt khi triệu tập đại sứ Nhật, cảnh báo công dân hạn chế đi lại và yêu cầu Tokyo phải rút lại phát biểu trên.
Tuy nhiên điều này lại không ảnh hưởng lớn đến mức độ tín nhiệm của công chúng đối với nữ Thủ tướng. Trong cuộc khảo sát của đài FNN, khi thăm dò ý kiến công chúng về phát ngôn của bà Takaichi đối với vấn đề Đài Loan, hơn 70% người tham gia ở độ tuổi dưới 40 cho rằng phát biểu đó là “phù hợp”. Với nhóm người trên 50 tuổi, tỉ lệ ủng hộ phát biểu là 60%. Bên cạnh đó, khi được hỏi về căng thẳng hiện tại giữa Nhật Bản và Trung Quốc, hơn 50% người tham gia khảo sát từ 30-50 tuổi cho biết họ “không lo lắng”.
Dù bày tỏ lập trường cứng rắn và kiên định, Thủ tướng Takaichi sau đó đã khẳng định lại trách nhiệm của mình trong việc xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc. Đồng thời, bà cũng nhấn mạnh thỏa thuận xây dựng mối quan hệ “hai bên cùng có lợi” với Bắc Kinh. Trong các chất vấn, nữ Thủ tướng tuyên bố vẫn giữ nguyên lập trường, song không còn nhắc đến giả định nhạy cảm về vấn đề Đài Loan.
Đối nội khéo léo trên cương vị “người kế thừa tinh thần Abe”
Với các hoạt động đối nội trong nước, giáo sư Kawashima đưa ra nhận định, trong bối cảnh nội các Takaichi và đảng cầm quyền không nắm giữ thế đa số tuyệt đối ở cả Hạ viện và Thượng viện, bà Takaichi vừa áp dụng các chính sách ôn hòa để giành được sự ủng hộ của tầng lớp trung lưu - chiếm đa số ở Nhật Bản, vừa giữ các lập trường cứng rắn để củng cố sự ủng hộ từ nhóm cử tri bảo thủ.
Quyết định này đã mang lại hiệu quả rõ rệt khi tỷ lệ ủng hộ của người Nhật dành cho nội các của Thủ tướng Takaichi luôn ở mức cao trong thời gian qua. Bên cạnh đó, bà còn được lòng giới cử tri bảo thủ và được đánh giá là người có tinh thần đủ quyết đoán để “kế thừa tinh thần Abe”, cả về đối nội lẫn đối ngoại.
Nhìn chung, với màn khởi đầu đầy mạnh mẽ này, Thủ tướng Takaichi đã khẳng định được vị thế của một nhà lãnh đạo sắc bén, không chỉ bản lĩnh trên trường quốc tế mà còn khéo léo xử lý bài toán quyền lực trong nước. Các chính sách của bà cũng đang nhận được sự ủng hộ từ đa số cử tri Nhật Bản, và bà cũng được kỳ vọng sẽ là người kế thừa và phát huy tinh thần của thầy mình - cố Thủ tướng Abe Shinzo.
kilala.vn
Nguồn: The Diplomat, Think China, FNN
Đăng nhập tài khoản để bình luận