Yukata là gì? Những đặc trưng và cách mặc trang phục mùa hè của người Nhật

Mùa hè được mệnh danh là mùa của Matsuri – những lễ hội ở Nhật Bản. Và không có gì phong cách, “đúng điệu” hơn là diện một bộ Yukata tham gia các lễ hội truyền thống tại xứ Phù Tang. Phiên bản gọn nhẹ này của Kimono sở hữu những ưu điểm tuyệt vời khiến nó trở thành trang phục thiết thực, hoàn hảo cho mùa hè nóng ẩm của Nhật Bản.

Yukata là gì?

Yukata là một loại trang phục truyền thống của Nhật Bản, được biết đến là phiên bản đơn giản hơn của Kimono và thường được mặc vào mùa hè. Nó có dạng một chiếc áo choàng, thường làm bằng vải bông, quấn quanh người và buộc lại bằng thắt lưng Obi.

Trong tiếng Nhật, Yukata (浴衣 - Dục Y) có nghĩa đen là "khăn tắm", và đây cũng chính là mục đích ban đầu của trang phục này. Theo truyền thống, Yukata được mặc sau khi tắm như một cách nhanh chóng để che đi cơ thể và hút ẩm còn sót lại.

Nguồn gốc và sự phát triển của Yukata Nhật Bản

Trang phục Yukata được cho là ra đời từ thời Heian (784-1185), bắt nguồn từ một loại Kimono bằng vải gai dầu có tên Yukatabira được các quý tộc mặc khi tắm. Thời bấy giờ, tại các phòng tắm xông hơi, người ta không khỏa thân mà mặc Yukatabira để che đi cơ thể.

Đến thời Edo (1603-1868), sản xuất bông ở Nhật Bản phát triển, vải bông có giá cả phải chăng, trọng lượng nhẹ, ấm áp và dễ nhuộm đã được sử dụng để thay thế cho sợi gai dầu.

Khi các phòng tắm công cộng bắt đầu phân chia giới tính vào cuối thế kỷ 18, Yukatabira đã trở thành Yukata, được mặc sau thay vì trong khi tắm. Nó cũng trở thành trang phục thường ngày và còn được người dân diện đi chơi vào mùa hè.

Ngày nay, Yukata được thiết kế hiện đại hơn với nhiều hoa văn sặc sỡ, là “bộ cánh” quen thuộc được người Nhật khoác lên mình để tận hưởng bầu không khí sôi động khi hè sang. Mọi người thích mặc Yukata khi tham gia lễ hội Bon hay các sự kiện bắn pháo hoa.

Yukata cũng thường được mặc ở các thị trấn suối nước nóng (onsen). Đây cũng là trang phục điển hình của khách tại lữ quán truyền thống ryokan.

Nippon Yukata Rengokai (Hiệp hội chung của ngành công nghiệp Yukata Nhật Bản) đã thiết lập ngày 7 tháng 7 là ngày của Yukata.

Những đặc trưng của trang phục Yukata

Về chất liệu

Vải dùng may Yukata chủ yếu là vải bông (cotton), đôi khi được pha thêm sợi lanh để nhanh khô. Khi lựa chọn chất liệu cho Yukata, các nhà thiết kế luôn hướng đến những loại vải thấm hút mồ hôi, nhanh khô và thoáng mát.

Không giống như Kimono, lụa không được sử dụng cho Yukata vì không phù hợp với điều kiện ẩm. Ngày nay, một số loại vải tổng hợp khô nhanh cũng bắt đầu trở thành một lựa chọn phổ biến khi may Yukata.

Về thiết kế

Giống như nhiều loại trang phục truyền thống khác của Nhật Bản, Yukata sử dụng đường may thẳng và có tay áo rộng.

Yukata truyền thống thường có họa tiết hoa cỏ trên nền trắng hoặc xanh chàm. Yukata màu trắng thường được mặc trong nhà vào ban ngày, trong khi màu chàm được mặc để đi ra ngoài vào buổi tối vì mùi hương của cây chàm được sử dụng để nhuộm vải có tác dụng xua đuổi côn trùng.

Người Nhật đã đầu tư rất nhiều công sức để phát triển Yukata thành một trang phục lý tưởng cho mùa hè. Ngoài những mẫu truyền thống, những năm gần đây đã xuất hiện nhiều kiểu mới với thiết kế nổi bật.

Hoa văn ngày nay thường là những họa tiết truyền thống về hoa hoặc cỏ, nhưng cách pha trộn màu sắc lại táo bạo, sống động để nhấn mạnh sự tương phản. Không chỉ vậy, các thiết kế hình học mới lạ cũng ngày càng được ứng dụng nhiều hơn trong thiết kế.

Yukata dành cho ai? Cách chọn Yukata phù hợp với vóc dáng

Yukata là loại trang phục có thể được mặc bởi cả nam và nữ. Một điểm để phân biệt Yukata dành cho từng giới là loại của nữ sẽ có đường may ngắn và tay áo mở. Mặt khác, Yukata nam có đường may dài ở phần thân và tay áo được may sát.

Một sự khác biệt nữa là Obi (thắt lưng dùng để buộc cố định áo) của phụ nữ rộng hơn so với nam giới.

Về cách chọn Yukata dành cho nữ, những họa tiết mạnh mẽ, táo bạo hơn thường được gợi ý cho phụ nữ có vóc người cao, trong khi các mẫu dễ thương, tinh tế và nhẹ nhàng thường phù hợp hơn với phụ nữ có vóc người thấp.

Nếu bạn có làn da trắng, Yukata sáng màu sẽ làm cho làn da trông tươi tắn và trẻ trung, trong khi những người có làn da sẫm màu sẽ phù hợp hơn với tông màu trầm hơn như màu chàm.

Với Yukata dành cho nam, thiết kế của chúng cũng có thể chịu ảnh hưởng bởi yếu tố mùa và thiên nhiên: pháo hoa vào mùa hè hoặc lá phong vào mùa thu. Theo truyền thống, Yukata của nam giới gợi lên cảm giác sang trọng và quyền lực, đồng thời tránh màu sắc hoặc kiểu dáng lòe loẹt.

Một trong những thú vui khi mặc Yukata là chọn Obi (thắt lưng) đi cùng. Nếu Yukata có màu lạnh, bạn có thể chọn Obi màu ấm để nổi bật, hoặc cùng tông màu để tạo cảm giác sang trọng.

Các thiếu nữ cũng thích thử nghiệm với Obi. Bên trên chiếc Obi truyền thống, một số phụ nữ giờ đây đeo thêm một chiếc Obi khác bằng chất liệu nhẹ, trong suốt – và xếp hai chiếc thành bông hoa hoặc đôi cánh ở phía sau.

Mặc Yukata khi nào?

Lễ hội mùa hè - Natsu Matsuri

Ngày nay, Yukata được mặc phổ biến nhất tại các lễ hội mùa hè (natsu matsuri), được tổ chức ở khắp các thành phố và làng mạc của nước Nhật. Từ “matsuri” trong tiếng Nhật có nghĩa là “lễ hội”, và ở xứ Phù Tang có hàng trăm lễ hội khác nhau được tổ chức quanh năm để kỷ niệm mọi thứ, từ giao mùa cho đến các sự kiện lịch sử.

Những lễ hội mùa hè của Nhật Bản được tổ chức vô cùng sôi động, bao gồm nhiều tiết mục nghệ thuật độc đáo, những điệu múa truyền thống, các quầy Yatai ngập thức ăn và vô số gian hàng trò chơi đặc sắc.

Nếu đến một lễ hội mùa hè của Nhật Bản, bạn sẽ được chứng kiến người người nô nức trẩy hội trong trang phục Yukata với chiếc quạt giấy phe phẩy trên tay.

Lễ hội pháo hoa – Hanabi Taikai

Lễ hội pháo hoa mùa hè ở Nhật Bản, được gọi là Hanabi Taikai, là một cách phổ biến để tận hưởng thời tiết ấm áp và ăn mừng cùng gia đình, bạn bè. Pháo hoa được bắn suốt đêm, mang đến một màn trình diễn ngoạn mục cho người xem.

Nhiều lễ hội trong số này cũng có các điệu nhảy và món ăn truyền thống của Nhật Bản, khiến chúng trở thành cơ hội tuyệt vời để trải nghiệm văn hóa xứ Phù Tang. Nam giới, phụ nữ và trẻ em đều có thể mặc Yukata trong dịp này.

Các lễ hội pháo hoa mùa hè được tổ chức trên khắp Nhật Bản, và nổi tiếng nhất có Lễ hội pháo hoa Omagari ở tỉnh Akita và Lễ hội pháo hoa Nagaoka ở tỉnh Niigata.

Suối nước nóng và lữ quán

Yukata cũng gắn liền với các onsen ryokan, nôm na là nhà trọ suối nước nóng. Ryokan là nhà trọ truyền thống của Nhật Bản với những đặc trưng như phòng trải chiếu tatami, đệm futon. Loại hình lưu trú này có mặt trên khắp nước Nhật và đặc biệt tập trung nhiều tại các khu vực onsen (suối nước nóng).

Onsen với nhà trọ truyền thống là một địa điểm phổ biến vào mùa đông, người ta đến đây để đắm mình trong làn suối nóng, vừa có tác dụng cho sức khỏe, sắc đẹp, vừa giúp thư giãn và thanh lọc tâm trí.

Các nhà trọ ryokan thường cung cấp Yukata cho khách mặc trong thời gian lưu trú. Bạn có thể mặc nó để đi bộ bên trong khu onsen, đi ăn sáng và ăn tối hay sử dụng nó như một bộ đồ ngủ.

Các mẫu Yukata sáng màu phổ biến hơn vào mùa hè, trong khi màu tối hơn thích hợp hơn cho mùa thu hoặc mùa đông. Điều này có nghĩa là Yukata được cung cấp trong ryokan trong những tháng lạnh có xu hướng đơn giản và ít màu sắc hơn so với Yukata mặc trong lễ hội mùa hè.

Cách mặc Yukata

Các bước mặc Yukata

Có lẽ nhiều người ngoại quốc sẽ e ngại rằng mặc Yutaka rất khó, như “người họ hàng” của nó là Kimono. Tuy nhiên, Yukata có cấu tạo đơn giản nên ai cũng có thể mặc một cách dễ dàng. Dưới đây là các bước mặc Yukata đúng cách:

Bước 1 – Điều chỉnh kích cỡ

Bạn hãy nhớ, luôn điều chỉnh độ dài của Yukata theo chiều cao trước khi buộc lại.

Đầu tiên là mặc Yukata vào, đứng thẳng lưng, hai tay giữ hai bên đầu cổ áo rồi kéo chúng ra trước mặt. Kế tiếp, kéo gấu áo Yukata lên cho đến khi nó chạm vào mắt cá chân.

Đặt vạt phải của Yukata vào trong và đặt vạt trái chồng lên, đồng thời điều chỉnh độ rộng mặt trước. Khi mặc Yukata, đảm bảo không vắt chéo vạt phải lên trên vạt trái vì đây là cách người Nhật mặc trang phục truyền thống cho người đã khuất.

Bước 2 – Buộc Yukata

Trước khi thắt đai Obi, cần cố định Yukata bằng một dải buộc. Hầu hết, dải này sẽ được bán cùng với Yukata thành một bộ.

Quấn dải này quanh eo hai vòng và thắt nút ở phía trước theo kiểu thắt nơ. Lúc này, phần dưới của Yukata trông đã ổn, nhưng phần trên có thể vẫn còn khá rộng.

Hãy luồn hai tay vào khoảng hở bên dưới nách của Yukata để kéo và điều chỉnh tà áo thẳng thớm. Sau đó, kéo nhẹ phần cổ áo phía sau xuống, để lộ phần cổ.

Bước 3 – Cố định đai Obi

Một số bộ Yukata đi kèm với một chiếc đai Obi và một chiếc nơ thắt sẵn mà bạn có thể gắn trực tiếp vào lưng. Tuy nhiên, nếu chỉ có Obi, bạn phải tự thắt nơ.

Tham khảo cách thắt Obi ở video bên dưới.

Các phụ kiện đi kèm

Guốc Geta

Trong lễ hội, người Nhật thường đi guốc Geta truyền thống. Guốc mộc rất dễ mang vào và cởi ra, nó cũng hoàn hảo cho thời tiết mùa hè.

Tuy nhiên, việc di chuyển trong khi mặc Yukata và mang Geta có thể khó khăn, bởi trang phục này sẽ bó chặt chân của bạn.

Để xuất hiện thanh lịch trong bộ Yukata, bạn phải đứng thẳng người, bước từng bước nhỏ và không thực hiện các cử chỉ có biên độ lớn. Do đó, mặc Yukata luôn khiến bạn tự nhiên sẽ cư xử một cách tinh tế, tương tự khi mặc Kimono.

Quạt Sensu hoặc Uchiwa

Vì mùa hè Nhật Bản khá nóng nên cả nam và nữ thường mang theo một chiếc quạt Sensu hoặc quạt Uchiwa. Nó không chỉ giúp mang lại chút gió mát lành trong cái nóng mùa hè mà còn là một cách tuyệt vời để tạo thêm điểm nhấn cho bộ Yukata.

Phụ kiện tóc cho nữ

Từ những chiếc trâm cài Kanzashi truyền thống, chiếc kẹp tóc nhiều màu sắc cho đến chiếc băng đô xinh xắn, có rất nhiều cách để bạn tạo kiểu tóc phù hợp với Yukata.

Vào mùa hè, các cửa hàng 100 yên ở Nhật có rất nhiều phụ kiện dễ thương được thiết kế cho các lễ hội, vì vậy bạn sẽ không gặp khó khăn để tìm thấy thứ mình cần, ngay cả khi ví tiền eo hẹp.

Túi Kinchaku và Kago

Bạn sẽ cần một thứ gì đó nhỏ và nhẹ để mang theo những vật dụng cần thiết như chìa khóa, điện thoại và ví. Các cô gái Nhật Bản thích sử dụng hai loại túi khi mặc Yukata.

Loại đầu tiên được gọi là Kinchaku, đây là một loại túi dây rút truyền thống được làm từ chất liệu tương tự như Yukata. Loại thứ hai được gọi là Kago, một sự kết hợp giữa túi và giỏ tre.

Mặc dù một chiếc túi sẽ khá tiện dụng, nhưng có một cách nữa để cất giữ những đồ đạc nhỏ của bạn, đó là… cho vào trong tay áo! Thật vậy, tay áo của Yukata có thể được sử dụng làm túi, nhưng hãy cẩn thận để không làm rơi bất cứ thứ gì khi di chuyển.

Kimono và Yukata khác nhau như thế nào?

Yukata được làm từ chất liệu mỏng hơn, nhẹ hơn so với Kimono lụa truyền thống – vốn làm từ chất liệu đắt tiền, sang trọng. Do đó, Yukata thoải mái hơn trong thời tiết nóng bức và cũng dễ giặt hơn.

Nó cũng thường không có lớp lót như Kimono và không đi kèm với vớ Tabi. Không giống như Kimono, Yukata không phù hợp với các sự kiện mang tính nghi lễ trang trọng.

Một bộ Yukata có giá bao nhiêu?

Vào mùa hè, không khó để tìm thấy Yukata ở Nhật Bản. Yukata thường được bán tại các cửa hàng Kimono với nhiều mức giá khác nhau tùy thuộc vào thiết kế và chất liệu.

Giá trung bình của một bộ Yukata kèm Obi vào khoảng 10.000 yên (khoảng 1,7 triệu đồng) trở lên. Loại được may bởi các nhà thiết kế hoặc bằng vải chất lượng cao có thể có giá khoảng 50.000 - 100.000 yên.

Nhiều cửa hàng bách hóa và siêu thị bán Yukata trong mùa hè với mức giá khá phải chăng như Don Quijote, AEON và UNIQLO. Ngoài ra còn có các cửa hàng mà bạn có thể mua Kimono và Yukata cũ đã qua sử dụng với mức giá mềm hơn rất nhiều.

kilala.vn