Nhật Bản tụt hạng trong bảng xếp hạng nền kinh tế lớn nhất thế giới

Nền kinh tế Nhật Bản hiện đứng thứ tư thế giới sau tình hình suy thoái của quý 4 năm 2023 và tụt lại sau Đức.

*Suy thoái kỹ thuật (technical recession): Một nền kinh tế trải qua suy thoái kỹ thuật khi có hai quý liên tiếp sụt giảm GDP, với tỷ lệ thất nghiệp cao, thu nhập giảm và doanh số bán lẻ chậm lại.

Nhật Bản từng là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cho đến năm 2010, khi bị Trung Quốc vượt mặt. Năm 2023, GDP danh nghĩa của Nhật đạt 4,2 nghìn tỷ USD, trong khi của Đức là 4,4 nghìn tỷ USD (hoặc 4,5 nghìn tỷ USD, tùy thuộc vào việc chuyển đổi tiền tệ).

Đồng yên yếu là nhân tố chính khiến Nhật Bản tụt xuống vị trí thứ tư, do GDP danh nghĩa được tính theo USD. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho biết, sự suy yếu này cũng phản ánh tình trạng suy giảm dân số, năng suất và khả năng cạnh tranh tụt hậu của nước này.

Trong lịch sử, Nhật Bản từng được xem là “phép màu kinh tế” khi vươn lên từ đống tro tàn hậu Thế chiến hai để trở thành nền kinh tế lớn thứ hai sau Mỹ, duy trì vị thế này trong suốt thập niên 70 và 80. Nhưng trong khoảng ba thập kỷ qua, nền kinh tế Nhật đôi khi chỉ tăng trưởng ở mức vừa phải, chủ yếu vẫn ở trong tình trạng ảm đạm sau khi bong bóng tài chính sụp đổ vào năm 1990.

Tetsuji Okazaki, Giáo sư Kinh tế tại Đại học Tokyo cho biết dữ liệu mới nhất phản ánh thực tế về một Nhật Bản đang suy yếu và có thể sẽ dẫn đến việc nước này có ít sự hiện diện hơn trên thế giới.

“Ví dụ, vài năm trước, Nhật Bản đã tự hào với ngành công nghiệp ô tô mạnh mẽ. Nhưng với sự ra đời của xe điện, ngay cả lợi thế đó cũng bị lung lay”, ông nói. Nhiều yếu tố vẫn chưa thể hiện rõ, “Nhưng khi nhìn về phía trước trong vài thập kỷ tới, triển vọng của Nhật Bản rất mờ mịt”.

Khoảng cách giữa các nước phát triển và các quốc gia mới nổi đang thu hẹp lại, với việc Ấn Độ có khả năng vượt qua Nhật Bản về GDP danh nghĩa trong một vài năm tới.