Thăm Seki, trung tâm rèn kiếm với 800 năm lịch sử

Thường được biết đến là trung tâm rèn kiếm cung cấp cho các võ sĩ Samurai trong thời phong kiến, thành phố Seki ngày nay vẫn tiếp tục duy trì nghề truyền thống, trở thành nơi sản xuất dao kéo chất lượng cao với danh tiếng vượt ra khỏi biên giới Nhật Bản.

Nghề rèn kiếm truyền thống tại Seki

Seki nằm ở trung tâm của tỉnh Gifu, cách thủ phủ Nagoya của tỉnh Aichi khoảng 40km. Thành phố chỉ có 80.000 dân này cùng với hai thành phố Solingen (Đức) và Sheffield (Anh) là ba khu vực sản xuất dao kéo lớn của thế giới. Tại đây có khoảng 300 doanh nghiệp kinh doanh dao kéo, chiếm khoảng một nửa tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Nhật Bản.

Lịch sử nghề rèn kiếm truyền thống của Seki bắt đầu khoảng 800 năm trước trong thời Kamakura (1185–1333), khi một thợ rèn kiếm từ tỉnh Yamato (tỉnh Nara ngày nay) chuyển đến Seki (thuộc tỉnh Mino cũ), tổ chức các cuộc hội bàn về rèn kiếm.

Vài năm sau đó, trong thời kỳ Nam-Bắc triều (1336–1392), người thợ rèn đó đã có những ảnh hưởng trong việc tạo ra “美濃伝- Mino-den” - một trong năm trường phái kiếm nổi tiếng xứ Phù Tang. Kiếm Nhật Katana Mino-den được cho là “không gãy, không cong và rất sắc bén”, trở thành vật phẩm được các samurai săn lùng ráo riết.

Trong lịch sử rèn kiếm Mino, Izuminokami Kanesada được ca ngợi là người thợ xuất sắc nhất. Những thanh kiếm do ông chế tạo rất được lòng các lãnh chúa, trong đó có thanh "Kasen Kanesada" thuộc sở hữu của Tadaoki Hosokawa, lãnh chúa đầu tiên của miền Kokura xứ Buzen.

Một nghệ nhân bậc thầy khác của thời kỳ này là Magoroku Kanemoto. Người ta nói rằng, lãnh chúa Saito Dosan của vùng Mino đã tặng cho Oda Nobunaga một thanh kiếm do Magoroku rèn khi gả con gái cho chiến binh này; thanh kiếm mà nhà văn Mishima Yukio sử dụng khi tự sát vào năm 1970 cũng được cho là được rèn bởi Magoroku.

Ngày nay, các tư liệu lịch sử về nghề rèn kiếm ở Seki đang được lưu giữ và bảo tồn ở Bảo tàng nghề rèn truyền thống Seki. Tại đây, còn có các buổi trình diễn trực tiếp kỹ thuật rèn kiếm truyền thống.

Được nuôi dưỡng bởi thiên nhiên

Người ta nói rằng, vùng đất Seki được thiên nhiên ban tặng tất cả những yếu tố cần thiết cho nghề rèn kiếm: nước, gỗ và đất. Sông Nagara và Tsubo dồi dào, trong vắt là nguồn cung cấp nước chất lượng cao để làm nguội thép nóng đỏ.

Trong khi đó, những khu rừng thông dày đặc của vùng cung cấp nhiên liệu cho các lò nung. Đất sét đỏ của Seki cũng rất lý tưởng để làm “yakibatsuchi”, một hỗn hợp gồm nước, đất sét, tro và các nguyên liệu cần thiết khác để xử lý nhiệt của thép.

Một trong những công đoạn quan trọng nhất trong quá trình chế tạo kiếm Nhật là gấp thép, công đoạn này ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng của lưỡi kiếm. Đầu tiên, thép được nung nóng đến 1.300 độ C, sau đó được đập và gấp làm đôi rồi tiếp tục nung nóng và đập, lặp lại nhiều lần. Kết quả là các tạp chất được loại bỏ và thép trở thành thép cứng nhiều lớp.

Tuy nhiên, độ cứng càng cao thì thép càng giòn. Do đó, Magoroku Kanemoto – một nghệ nhân rèn kiếm ở Seki đã nghĩ ra phương pháp gọi là “shiho-zume“, sử dụng các loại thép có độ cứng khác nhau để lắp ráp kiếm, tạo ra những lưỡi kiếm mạnh mẽ và linh hoạt đặc trưng của Mino-den.

Trước khi tôi kiếm, mặt lưỡi kiếm được phủ một lớp mỏng yakibatsuchi. Thanh kiếm được nung nóng trong lò rèn sau đó được ngâm vào trong nước. Lớp yakibatsuchi mỏng làm mặt lưỡi kiếm nguội nhanh và trở nên cứng cáp, trong khi mặt sau nguội chậm hơn, sẽ trở nên dẻo, tăng tính linh hoạt của kiếm.

Trung tâm sản xuất dao kéo nổi tiếng thế giới

Nhu cầu về kiếm Nhật bắt đầu giảm dần trong thời kỳ Edo (1603–1868) yên bình. Đến thời Minh Trị (1868–1912), thời đại của các Samurai đã kết thúc. Sau lệnh cấm đeo kiếm năm 1876, nhiều thợ rèn kiếm phải chuyển sang xuất khẩu kiếm quân sự và đồ trang trí để có thể tồn tại.

Tuy nhiên, các kỹ thuật luyện kiếm truyền thống của Nhật Bản vẫn được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Ngày nay, chúng được sử dụng để tạo ra những bộ dao kéo được người tiêu dùng trên khắp thế giới ưa dùng. KAI, một nhà sản xuất dao kéo luôn đề cao "tinh thần của nghề thợ rèn", là một ví dụ điển hình.

KAI bắt đầu hoạt đồng từ năm 1908 với việc sản xuất dao bỏ túi. Năm 1932, công ty đã thành công khi bắt đầu bán ra chiếc dao cạo đầu tiên của Nhật Bản có lưỡi dao thay thế được. Năm 1951, chiếc dao cạo nhỏ gọn, lưỡi dài dùng một lần của hãng đã trở thành một sản phẩm ăn khách, góp phần lan rộng danh tiếng của KAI trên toàn quốc.

Hiện tại, doanh nghiệp này có thị phần hàng đầu tại Nhật Bản trong lĩnh vực dao cạo dùng một lần, bấm móng tay và dao gia dụng. Ngoài ra, KAI cũng sản xuất một số lượng lớn các sản phẩm y tế, kéo cắt tóc, dao bếp chuyên nghiệp được các chuyên gia tin tưởng.

Xem thêm: Xu hướng nấu ăn tại nhà khiến doanh số bán dao tại Nhật tăng

Thương hiệu Seki Magoroku mà KAI phát triển trong hơn 40 năm qua đã sản xuất hơn 1.200 mặt hàng vừa tiện dụng vừa đẹp mắt, lấy cảm hứng từ nghệ nhân rèn kiếm vĩ đại Magoroku Kanemoto.

Đặc biệt, dòng dao gia dụng của hãng được biết đến với độ sắc bén, gợi liên tưởng đến kiếm Nhật, có giá cả hợp lý và độ bền cao, thể hiện tinh thần của những người thợ rèn kiếm truyền thống ở Seki.

kilala.vn