Gakudo Hoiku, nơi giữ trẻ ngoài giờ học ở Nhật Bản

Mỗi dịp hè các bậc phụ huynh Việt Nam lại đối diện với nỗi lo lắng quen thuộc: gửi con đi đâu, chơi gì, học gì để cha mẹ có thể an tâm đi làm? Tại Nhật Bản, có rất nhiều gia đình mà cả hai vợ chồng đều đi làm, càng không có người giúp việc hay người thân ở bên cạnh. Vậy các bậc phụ huynh Nhật xử lý mùa hè của con ra sao? Thật đơn giản, họ tìm đến Gakudo Hoiku (学童保育), những lớp học trông trẻ sau giờ tan trường.

Mỗi trường tiểu học, một Gakudo Hoiku 

(Ảnh minh họa: iyoiyoiyotti/PIXTA)

Xuất phát từ nhu cầu cấp bách của những gia đình mà cả cha mẹ đều đi làm, cần có một nơi an toàn để gửi con sau giờ tan học, Gakudo Hoiku bắt đầu được triển khai từ những năm 1940, và đến những năm 1960 thì phổ biến rộng rãi đến các địa phương trên toàn nước Nhật. Gakudo Hoiku chỉ dành cho học sinh tiểu học.

Theo thống kê năm 2013, bên cạnh 21.460 trường tiểu học, nước Nhật còn có 21.482 cơ sở Gakudo Hoiku do chính quyền địa phương quản lí, với số lượng học sinh đăng kí lên đến 889.205 em. Điều đó có nghĩa là hầu như mỗi trường tiểu học đều có một cơ sở Gakudo Hoiku tồn tại song song, và mỗi đơn vị hành chính địa phương đều có một cơ sở. Hiện nay khoảng 50% các cơ sở Gakudo hoiku vẫn do chính quyền quản lí, phần còn lại cũng là cơ sở công nhưng giao cho công ty tư nhân vận hành. Ngoài học phí do phụ huynh trả, chính quyền địa phương sẽ bỏ tiền để hỗ trợ duy trì cơ sở Gakudo Hoiku.

Những người phụ trách quản lí học sinh ở Gakudo Hoiku thường là người có chứng chỉ Hoikushi (cấp cho giáo viên mầm non). Cũng có nơi chỉ cần những người yêu thích trẻ em, có kinh nghiệm chăm sóc trẻ em tình nguyện làm việc ở đây. Riêng các giáo viên hướng dẫn, phụ trách chuyên môn thì cần phải tốt nghiệp các khóa về giáo dục, tâm lí giáo dục,.

Mùa hè lý thú ở Gakudo Hoiku 

(Ảnh minh họa: iyoiyoiyotti/PIXTA)

Tiểu học của Nhật thường kết thúc vào tầm 3 giờ chiều, nên Gakudo Hoiku sẽ mở cửa từ khi trẻ tan học đến tầm 7 giờ tối, có nơi là 9 giờ tối. Ngoài ra, các cơ sở vẫn mở cửa tạm thời từ sáng sớm đến chiều tối vào những dịp nghỉ lễ dài ngày như nghỉ xuân, nghỉ hè, nghỉ đông, các ngày lễ và thứ bảy. Các em chỉ cần tự mang cơm trưa của mình đến và ăn ngay tại cơ sở.

Ở Gakudo Hoiku, các em có thể làm bài tập về nhà, tự đọc sách, tìm hiểu các môn mình yêu thích, chơi thể thao, vận động tự do. Môi trường sinh hoạt tập thể với đủ các độ tuổi giúp các em rèn luyện được thói quen tự giác và học cách tuân theo những quy định chung của cơ sở.

Gakudo Hoiku được coi như một cơ sở an toàn giúp phụ huynh Nhật an tâm gửi con vào những dịp nghỉ dài như nghỉ hè, nghỉ đông. Vào dịp nghỉ hè trẻ sẽ có rất nhiều hoạt động như bơi lội ở bể bơi của trường, luyện tập thể thao, học các môn nghệ thuật như hội họa, âm nhạc hoặc cờ,. và thực hiện các dự án nghiên cứu tự chọn.

Hiện nay số lượng các Gakudo Hoiku do tư nhân quản lí đang tăng lên, cộng với trào lưu giáo dục sớm, luyện thi vào các trường cấp 2 nên rất nhiều Gakudo Hoiku còn mở thêm các lớp học khác như dạy rèn luyện trí tuệ, các lớp nâng cao Toán, Quốc ngữ, Anh văn để đáp ứng nhu cầu của phụ huynh. Với những đề tài nghiên cứu tự do, học sinh có thể đi tham quan ở những viện bảo tàng, trung tâm nghiên cứu, triển lãm khoa học để tự mình học cách nghiên cứu. Phụ huynh sẽ phải trả thêm chi phí cho các lớp học và thời gian gửi thêm ở Gakudo Hoiku.

Vai trò của Gakudo Hoiku 

(Ảnh minh họa: iyoiyoiyotti/PIXTA)

Theo quy định của Bộ Lao động và Xã hội Nhật Bản, Gakudo Hoiku có nhiệm vụ sau:

◆ Là nơi đảm bảo an toàn, sức khỏe cho trẻ sau giờ tan học đến khi trẻ được đón về nhà.

◆ Là nơi nuôi dưỡng hứng thú học tập cho trẻ thông qua các hoạt động vui chơi, trải nghiệm.

◆ Có nhiệm vụ nuôi dưỡng tính tự giác, khả năng giao tiếp xã hội và tính sáng tạo cho trẻ.

◆ Có thể cung cấp bữa ăn phụ.

◆ Nắm bắt tình hình hoạt động của trẻ sau giờ tan học và liên lạc với gia đình.

◆ Là môi trường vui chơi an toàn hỗ trợ cho gia đình và cộng đồng địa phương.

Những khó khăn gặp phải 

◆ Lương giáo viên Gakudo hoiku thấp hơn nhiều so với lương giáo viên dạy ở trường nên rất nhiều người bỏ việc giữa chừng.

◆ Nhiều phụ huynh than thở rằng vì ở Gakudo hoiku giáo viên không ép học sinh làm bài tập về nhà nên tối về trẻ buồn ngủ và không kịp làm bài tập.

◆ Một số Gakudo hoiku được đặt ngay trong trường tiểu học nên giống như “trường học mở rộng”, không còn là môi trường ngoài giờ học cho trẻ cảm nhận “giống như gia đình”.

◆ Trong khi một số bạn được về nhà với mẹ và tự do chơi theo ý mình, nhiều học sinh cảm thấy mình như bị “giam lỏng” ở đây.

Nguyễn Thị Thu/ kilala.vn