Túi sưởi Kairo: “Cứu cánh” trong mùa đông Nhật Bản
Nhật Bản mùa đông sở hữu những nét quyến rũ không thể chối từ, nhưng khi đi du lịch vào mùa lạnh nhất năm, chắc chắc chúng ta nên có sự chuẩn bị kỹ càng. Và một trong những “trợ thủ” giúp bạn chống lại cái buốt giá ở xứ Phù Tang chính là Kairo – chiếc túi sưởi nhỏ gọn có thể mang theo bên mình.
Kairo là gì?
Kairo (カイロ) là loại túi sưởi dùng một lần, sử dụng phản ứng oxy hóa sắt để sinh nhiệt giúp sưởi ấm cơ thể. Chúng có thể tạo ra nhiệt độ từ 50°C đến 68°C và duy trì trong 5 đến 24 tiếng, tùy theo dòng sản phẩm.
Ngoài Kairo dạng túi – thường được biểu thị bằng chữ “貼らない” (không dính) trên bao bì, loại Kairo dính “貼る” cũng rất thông dụng, được dán vào trang phục để giữ ấm cho cơ thể.
Kairo sở hữu nhiều ưu điểm như nóng lên nhanh chóng, an toàn (không cần dùng lửa), tiện lợi để mang theo, đặc biệt là giá thành hợp lý (trung bình chỉ từ 25 đến dưới 100 yên mỗi túi/miếng) nên là sản phẩm rất thông dụng ở Nhật Bản.
Cơ chế sinh nhiệt của Kairo
Tại Nhật Bản, Kairo thường được bán theo bịch lớn gồm nhiều túi hoặc miếng dán, mỗi chiếc được đóng gói riêng biệt bằng bao nylon. Khi bạn xé bao nylon này ra, Kairo sẽ tiếp xúc với không khí và bắt đầu phản ứng hóa học.
Sở dĩ điều này là do trong mỗi túi Kairo có chứa các thành phần như bột sắt, nước, than hoạt tính, muối và chất giữ nước. Khi không khí lọt vào qua các lỗ nhỏ trên vải bọc của Kairo, bột sắt bên trong bắt đầu bị oxy hóa và tỏa nhiệt. Nước và muối ở đây đóng vai trò đẩy nhanh quá trình oxy hóa, còn than hoạt tính sẽ hút nhiều không khí, giúp duy trì phản ứng.
Rỉ sét mà bạn nhìn thấy hằng ngày (trên thanh sắt, đinh, v.v.) phản ứng chậm nên không cảm thấy nóng khi chạm vào, nhưng Kairo sẽ oxy hóa tất cả cùng một lúc nên sẽ cảm nhận được nhiệt lượng sinh ra.
Hướng dẫn sử dụng Kairo
Cách chọn loại Kairo phù hợp
Loại dính (貼る) hay không dính (貼らない)?
Cách tốt nhất để sử dụng Kairo dạng túi (không dính) là để một miếng trong mỗi túi áo. Tại đây, Kairo không chỉ tiếp xúc được với oxy trong không khí, cho phép phản ứng tiếp tục, mà nhiệt sinh ra cũng được giữ lại trong túi, giúp sưởi ấm đôi tay bạn. Ngoài ra, bọc Kairo trong khăn choàng cũng là một cách hay để giữ ấm cho phần cổ.
Còn để giữ ấm cho các bộ phận khác trên cơ thể, đây là lúc cần đến miếng dán Kairo. Chúng đặc biệt hữu ích cho các cơn đau khớp hoặc đau lưng vì bạn có thể giữ ấm cho những vùng đó trong mùa đông. Tuy nhiên, đặc biệt lưu ý rằng không dán trực tiếp lên da cũng như không để mặt còn lại tiếp xúc trực tiếp với da để tránh gây bỏng.
Ngoài ra còn có loại miếng dán Kairo dành cho bàn chân, với hình dạng được thiết kế phù hợp để dán lên vớ ở các vị trí như mu bàn chân, lòng bàn chân hay ngón chân.
Nhiệt độ
Nhiệt độ trung bình và tối đa của Kairo sẽ được ghi chú trên bao bì. Với người có làn da nhạy cảm hoặc người cao tuổi, tốt nhất nên chọn sản phẩm có nhiệt độ thấp hơn để tránh bị bỏng ở nhiệt độ thấp.
Thời gian làm nóng
Như đã đề cập, có nhiều loại sản phẩm duy trì nhiệt từ 5 giờ đến 24 giờ. Nếu bạn cần ra ngoài trong thời gian dài, hãy cân nhắc chọn loại có thể giữ ấm lâu nhất.
Làm thế nào để Kairo giữ ấm tốt nhất?
Lưu ý đầu tiên, chỉ xé bao bì khi bạn đã sẵn sàng sử dụng, vì khi tiếp xúc với không khí thì phản ứng sinh nhiệt sẽ lập tức bắt đầu.
Khi sử dụng túi Kairo, chúng ta có xu hướng nghĩ rằng càng lắc hoặc bóp nhiều thì Kairo càng nhanh nóng lên. Tuy nhiên, điều này là không chính xác. Bạn chỉ cần lắc hoặc bóp vài lần sau khi mở bọc nylon là túi sẽ bắt đầu sinh nhiệt. Trên màng túi có những lỗ nhỏ để oxy lọt vào nhưng nếu chà xát nhiều, các lỗ này có thể bị tắc khiến túi không còn nóng nữa.
Miếng dán Kairo cũng tương tự, bạn không cần phải chà xát. Vải không dệt của Kairo được thiết kế để hấp thụ oxy trên toàn bộ bề mặt, nếu càng bóp hoặc chà xát, bột bên trong càng dễ phân bố không đồng đều khiến nhiệt sinh ra cũng bị tình trạng như vậy. Sau khi xé túi nylon, bạn chỉ cần dán miếng Kairo lên quần áo.
Ngoài ra, cũng cần thận trọng khi sử dụng Kairo trong môi trường có nhiệt độ xuống dưới mức 0 độ C. Một trong những thành phần của Kairo là nước và ở nhiệt độ dưới 0, nước sẽ đóng băng, từ đó có thể làm chậm hoặc ngăn chặn hoàn toàn quá trình sinh nhiệt. Vì vậy, bạn cần lưu ý bảo quản Kairo ở nơi ấm áp và khi sử dụng thì lưu ý không để chúng bị đóng băng.
Có một mẹo để sử dụng Kairo được lâu hơn, đó là nếu chỉ cần sử dụng trong vài giờ, bạn có thể ngăn chặn quá trình oxy hóa (và sinh nhiệt) bằng cách đặt chúng vào trong một túi nhựa kín khí như túi zip để sau đó sử dụng tiếp.
Cẩn thận bỏng ở nhiệt độ thấp
Bỏng nhiệt độ thấp là vết bỏng do tiếp xúc kéo dài với các vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ cơ thể một chút (44°C đến 50°C).
Nhiệt độ tối đa của nhiều loại Kairo dán là khoảng 65°C, và nếu bạn để da tiếp xúc khoảng 1 phút với với nhiệt độ 60°C hoặc 3 phút với 50°C, bạn có thể bị bỏng nhiệt độ thấp.
Vì triệu chứng của nó khó nhìn thấy, khó cảm nhận cơn đau nên dễ nhầm tưởng là không đáng ngại. Ngoài Kairo thì Yutanpo hay bàn sưởi Kotatsu cũng có thể gây tình trạng tương tự. Vì vậy bạn cần ghi nhớ những biện pháp phòng ngừa khi sử dụng các sản phẩm, vật dụng này.
Lưu ý với Kairo:
- Không để tiếp xúc trực tiếp với da. Dán Kairo bên ngoài áo quần (loại dính) hoặc quấn nó trong một chiếc khăn tay (loại không dính).
- Không sử dụng ở cùng một vị trí cơ thể trong thời gian dài. Nếu bạn dán Kairo lên quần áo, hãy thỉnh thoảng đổi vị trí của nó và lột ra ngay khi bạn cảm thấy quá nóng.
- Đảm bảo làm theo hướng dẫn và cách sử dụng phù hợp với loại sản phẩm. Ví dụ, miếng dán Kairo đặt bên trong giày sẽ có khả năng hút khí cao hơn loại thông thường, nếu bạn dùng nó cho phần trên của cơ thể, nhiệt độ có thể tăng quá cao dẫn đến nguy hiểm.
- Không sử dụng khi đang ngủ vì sẽ khó nhận thấy dấu hiệu bất thường.
Tìm mua Kairo ở đâu?
Kairo cực kỳ thông dụng vào mùa đông ở Nhật Bản. Bạn có thể dễ dàng mua chúng ở nhiều nơi, từ các hiệu thuốc, cửa hàng giảm giá, cửa hàng tiện lợi, Daiso hay cửa hàng trong nhà ga...
Vứt bỏ Kairo như thế nào?
Nhật Bản có quy tắc phân loại rác, vứt rác rất nghiêm ngặt, và Kairo có thể khiến nhiều người nước ngoài cảm thấy “bấn loạn”.
Phân loại rác theo quy định từng địa phương
Thực ra cách phân loại Kairo còn tùy theo từng địa phương, chúng có thể là “rác cháy được” (moeru gomi - 燃えるゴミ), “rác không cháy được” (moenai gomi - 燃えないゴミ)... tùy theo từng nơi.
Chẳng hạn:
- Phường Koto, Tokyo: Rác không cháy được
- Phường Nakano, Tokyo: Rác kim loại/gốm/thủy tinh
- Thành phố Sapporo, Hokkaido: Rác cháy được
- Thành phố Fukuoka, tỉnh Fukuoka: Rác không cháy được
Vì vậy bạn nên kiểm tra thông tin trên trang web của chính quyền địa phương để biết cách phân loại chính xác.
Để nguội hoàn toàn trước khi vứt
Nếu bạn bỏ Kairo vào thùng rác khi nó vẫn còn nóng sẽ có nguy cơ gây ra hỏa hoạn do phản ứng với rác khác. Hãy chắc chắn để Kairo nguội hoàn toàn trước khi vứt.
Không lấy phần bên trong ra
Bên trong túi hoặc miếng dán có chứa các hạt mịn như bột sắt và than hoạt tính. Nếu lấy chúng ra sẽ vương vãi và khó thu thập, vì vậy hãy vứt bỏ Kairo như nguyên trạng.
Đối với Kairo quá hạn sử dụng
Kairo hết hạn không phải là hoàn toàn không sử dụng được nhưng hiệu suất của nó có thể giảm dần, thời lượng có thể ngắn hơn và nhiệt độ có thể cao hơn nên cần đặc biệt chú ý.
Khi vứt bỏ Kairo đã quá hạn (mà không dùng), bạn hãy lấy khỏi bao nylon, để phản ứng sinh nhiệt diễn ra hoàn toàn, chờ nguội đi rồi mới vứt bỏ.
Tái sử dụng Kairo
Kairo sau khi đã hết nóng cũng có thể được tái sử dụng để hút ẩm hoặc khử mùi cho tủ quần áo, hộp giày… nhờ đặc tính của các thành phần bên trong.
Lịch sử của Kairo ở Nhật Bản
Sau khi đã nắm rõ cách chọn mua và sử dụng Kairo, bây giờ hãy cùng Kilala tìm hiểu một chút về quá trình người Nhật tạo ra "điều kỳ diệu nhỏ bé" này nhé.
Kairo thường được viết bằng katakana khiến nhiều người lầm tưởng đây là một từ mượn tiếng nước ngoài. Tuy nhiên nguồn gốc của nó là từ ”懐炉” (kairo) trong tiếng Nhật.
- 懐 (ふところ): Phần bên trong kimono hoặc quần áo, đặc biệt là vùng ngực và bụng
- 炉 (ろ): Dụng cụ hoặc nơi bạn có thể đốt lửa để sưởi ấm
Nói cách khác, Kairo là một thiết bị sưởi ấm mang theo trong túi.
Nguyên mẫu của loại Kairo hiện nay xuất hiện vào khoảng năm 1950-1953. Biết sắt bị oxy hóa nhanh sẽ sinh nhiệt, binh lính Mỹ chiến đấu trên bán đảo Triều Tiên đã cho bột sắt và muối vào hộp đựng như chai nước để giúp làm ấm cơ thể. Người Nhật đã phát triển ý tưởng này và cho ra đời túi sưởi Kairo dùng một lần.
Tuy nhiên nguồn gốc thực sự của Kairo bắt nguồn từ chính văn hóa Nhật Bản. Từ thời Edo (1603-1868), người Nhật đã mang theo bên mình “Onjaku - 温石” - viên đá nóng bọc trong túi để sưởi ấm khi cần.
Đến đầu thời Genroku (1688-1704), người Nhật tạo ra một thiết bị sưởi bỏ túi, trong đó bột than được trộn với tro từ thân cây cà tím (vốn có khả năng giữ nhiệt lâu), sau đó đốt và đậy kín trong một hộp kim loại nhỏ để giữ ấm. Chúng được gọi là “Kairobai - 懐炉灰”.
Sau này, Kairobai được tạo hình thành một chiếc hộp bằng đồng hoặc thiếc, xung quanh có lỗ nhỏ để thông gió, mặt trên được bọc và dán bằng vải. Vỏ cây gai dầu và tro gỗ hông (kiri) cũng được thêm vào để kiểm soát quá trình cháy và giữ nhiệt.
Vào thời Taisho (1912-1926), "Benzen kairo" – thiết bị tạo nhiệt sử dụng bạch kim làm chất xúc tác để đốt cháy benzen ở nhiệt độ thấp trong thời gian dài đã xuất hiện và được sử dụng phổ biến.
Và đến năm 1978, loại Kairo dùng một lần lấy ý tưởng từ thiết bị giữ ấm tự chế của quân đội Mỹ đã được thương mại hóa, có khả năng làm ấm cơ thể chỉ bằng cách lấy ra khỏi túi và lắc. Chúng nhanh chóng được ưa chuộng, chiếm lĩnh thị phần của loại Benzen kairo trước đó. Còn loại miếng dán Kairo dán thì được tung ra thị trường vào năm 1988.
Ngày nay, thị trường các sản phẩm giữ ấm của Nhật Bản ngày càng đa dạng, với nhiều sản phẩm mới được phát triển, từ loại Kairo gel có thể hâm nóng bằng lò vi sóng, đến loại sử dụng pin. Tuy nhiên, Kairo sử dụng phản ứng oxy hóa sắt vẫn là sản phẩm rất được ưa chuộng.
Năm 1991, để kỷ niệm 10 năm thành lập Hiệp hội Kairo Nhật Bản, ngày 1/12 đã được chỉ định là "Ngày Kairo".
kilala.vn
Đăng nhập tài khoản để bình luận