Thiếu Niên Và Chim Diệc: Chỉ cần đắm chìm vào mộng ảo
Bất chấp những ý kiến phân cực, có lẽ điều khán giả cần trước khi xem Thiếu Niên Và Chim Diệc chỉ là tâm thế sẵn sàng dấn thân để thưởng thức trọn vẹn một hành trình đậm màu cổ tích.
Dù nhận được đánh giá tích cực từ đông đảo các nhà phê bình, phản ứng của khán giả với Thiếu Niên Và Chim Diệc rất phân cực. Phim đối với một số người là kiệt tác thâm sâu, với một số khác là lan man vô nghĩa. Nhưng dù là ai đi nữa, tin rằng cơ hội để đắm mình vào cõi mộng ảo lạ kỳ của Ghibli vẫn là một món quà khó có thể chối từ.
Bài viết có tiết lộ một phần nội dung phim.
Chỉ có thể là Ghibli
Trong chiến tranh Thái Bình Dương, cậu bé Mahito mất mẹ và cùng cha rời Tokyo về ngoại ô. Cha cậu tái hôn cùng dì Natsuko, cũng chính là em gái ruột của mẹ Mahito. Bắt đầu cuộc sống mới trong một dinh thự cổ nằm giữa núi rừng, Mahito bắt đầu chứng kiến những việc kỳ lạ, nhất là con diệc xanh biết nói cứ đeo bám và hứa hẹn dẫn cậu đi tìm mẹ mình.
Sau một sự cố, Mahito đổ bệnh. Natsuko vì mang thai và lo lắng quá độ nên cũng yếu dần. Mọi chuyện trở nên nghiêm trọng khi Natsuko đột nhiên mất tích. Để cứu “người phụ nữ mà cha tôi thích”, Mahito theo bước diệc xanh vào tòa tháp bí ẩn, rồi bị đưa đến thế giới giả tưởng nơi cái chết nhiều hơn người sống. Từ đây, khán giả dõi theo hành trình của cậu bé trong cõi nhập nhằng hư thực, cùng cậu đi tìm ý nghĩa của sự sống, thời gian và thế giới.
Dù không chiếm nhiều thời lượng, bức tranh toàn cảnh đời sống của người dân Nhật Bản thời chiến hiện lên buồn bã một cách chân thật. Sự thấu hiểu nằm trong từng lát cắt nhỏ của cuộc sống, từ thú vui của những người hầu già đến sự khác biệt của gia đình Mahito với những người dân nghèo bình thường - điều khiến cậu bé càng cảm thấy bị cô lập.
Thế giới trong toà tháp rực rỡ hơn, nhưng cũng không kém phần hỗn loạn so với đời thực. Ở đó có bọn Warawara đáng yêu chờ ngày được đến thế giới “trên kia” để sinh ta làm người, có lũ bồ nông đói khát chực chờ ăn Warawara bé nhỏ, và cả binh đoàn vẹt sặc sỡ chuyên ăn thịt người đang muốn xâm chiếm tất cả.
Một thế giới rất đẹp mà lại đáng sợ, cảnh quan bao la đẹp đẽ nhưng những sinh vật trong thế giới ấy đều đang đói khát. Có thật nhiều khoảnh khắc khiến người xem không biết nên cười hay khóc, khi những sinh vật mang vẻ ngoài hài hước bản chất lại tàn bạo, khi những khung cảnh tuyệt đẹp và nhơ nhớp trộn lẫn vào nhau. Và rồi, trước khi kịp nhận ra thì ta đã bị cuốn vào cái thế giới kỳ quái vặn vẹo ấy mà chẳng buồn quan tâm quy luật của nó.
Một hành trình tỉnh thức
Mahito viết là “眞人”, nghĩa là Chân Nhân - một con người chân thật. Trong bộ phim được xem như lời tạm biệt này, nhân vật chính của Hayao Miyazaki tiếp tục là một đứa trẻ. Một đứa trẻ có dối trá, có dũng cảm, mưu trí và kiên cường. Có lẽ vì những đứa trẻ được xem là chân thật, cũng được gọi là tương lai của thế giới, Mahito phải trải qua nhiều thách thức và được gửi gắm hy vọng tiếp quản thế giới trong toà tháp.
Chuyến hành trình ngoạn mục chứng kiến sự biến chuyển trong nhận thức của Mahito từ chán ghét thế giới thực sang chấp nhận và trân trọng hiện tại. Những người lớn như Natsuko, chim diệc hay chủ tháp, cũng vì cảm xúc và quyết định của những đứa trẻ mà bị lay động. Mahito chính là đại diện cho thế hệ trẻ dẫu còn non nớt nhưng có chính kiến và lý tưởng của riêng mình.
Tựa gốc tiếng Nhật của phim là Kimitachi wa Dou Ikiru ka (How Do You Live?), tức “Bạn sống thế nào?” Nhưng câu chuyện này không chỉ ta cách sống, nó đặt ra một câu hỏi có vô số câu trả lời. Đến cuối cùng, không có quyết định tốt nhất, chỉ có quyết định trung thành với trái tim mình.
Bộ phim không xoáy sâu vào cảm giác bi thương, trái lại khắc hoạ sự trỗi dậy và tàn lụi một cách nhẹ nhàng theo hướng chữa lành, rằng mỗi một sinh vật đều có vị trí riêng trong vòng tuần hoàn của vũ trụ và từng niềm vui, nỗi đau, sự mất mát đều là một phần của việc tồn tại.
Đây là thế giới Ghibli để bạn cùng dựng xây
Là một tác phẩm bán tự truyện, Thiếu Niên Và Chim Diệc lấy cảm hứng từ nhiều sự kiện và nhân vật trong chính cuộc đời Miyazaki. Chính vì thế mà với người hâm mộ Ghibli, phim là một rừng “easter egg” để tha hồ nhặt nhạnh những chi tiết ẩn gắn kết với những phim cũ hoặc sự kiện trong đời thật. Với các nhà phê bình, phim xuất sắc trên phương diện hình ảnh lẫn thông điệp. Trong khi đó, “khó hiểu” là một lời nhận xét dễ gặp với khán giả thông thường.
Mỗi một khán giả đều sẽ có kiến giải riêng về bộ phim, nhưng quan trọng hơn cả là dù một đứa trẻ 13 tuổi hay một người hâm mộ Ghibli lão làng, đều sẽ có những khoảnh khắc hài lòng của riêng mình, bởi Hayao Miyazaki và Ghibli đã phá bỏ nhiều ranh giới để tạo nên một tác phẩm tri ân sáng tạo bằng trí tưởng tượng vô hạn.
Khi ca khúc Spinning Globe của Kenshi Yonezu cất lên ở phần credit, người xem bị bỏ lại trong trạng thái ngẩn ngơ và những khoảng trống khó tả. Nhưng hãy yên tâm rằng ta có thể lấp đầy khoảng trống ấy bằng bất cứ suy nghĩ nào, bởi đó là không gian cho trí tưởng tượng mà Studio Ghibli đã cất công gầy dựng cho khán giả của mình, để ý tưởng nở hoa, giấc mơ vẫn được viết tiếp, và di sản sáng tạo tiếp tục trường tồn.
Thế nên, cũng như cái cách bộ phim ra rạp ở Nhật chỉ với một tấm poster mà bỏ qua hầu hết các bước marketing truyền thống, khán giả đến xem Thiếu Niên Và Chim Diệc có thể bỏ qua tất cả phân tích và suy đoán, chỉ cần biết rằng bản thân chuẩn bị dấn thân vào một hành trình kỳ ảo, sống trọn với nó, và rồi tỉnh giấc như vừa trải qua một giấc mơ diệu kỳ.
kilala.vn
Nguồn: Ảnh: IMDb, The Japan Times
Đăng nhập tài khoản để bình luận