Hisatsune: Bỏ nghề cơ khí, lập xưởng nhuộm nổi tiếng

Thành lập vào năm 1987, Hisatsune YUZEN là xưởng nhuộm Kaga Yuzen nằm ngay tại chính quê hương của kỹ thuật nhuộm này, thành phố Kanazawa. Xưởng nhuộm nhỏ bé này có duy nhất một nghệ nhân là Toshiharu Hisatsune, cùng vài thành viên trong gia đình hỗ trợ điều hành, quản lý. 

Ở Hisatsune YUZEN, trang phục Kimono tất nhiên phải có, ngoài ra bạn nhất định sẽ ngạc nhiên và trầm trồ khi nhìn thấy Kaga Yuzen được áp dụng trên những chiếc khăn lụa trong suốt mềm mại như dòng suối, những bức bình phong gỗ, hay chiếc đĩa thủy tinh. Đó là những thành quả sáng tạo và nỗ lực không ngừng của Hisatsune. Vì vậy mà tôi nghĩ, dù Hisatsune nói ông đến với Kaga Yuzen một cách tình cờ nhưng có lẽ đó chính là sự sắp đặt để nước Nhật có thêm một người gìn giữ và phát triển nét văn hóa truyền thống đặc sắc này.

Trở thành nghệ nhân Kaga Yuzen có phải là ước mơ thuở bé của ông hay không?
Tôi đến với Kaga Yuzen một cách tình cờ thôi. Trước đây tôi học khoa Công nghiệp cơ khí ở đại học nhưng khoảng thời gian đó nước Nhật phải đương đầu với cuộc khủng hoảng dầu mỏ lần thứ nhất, tình hình thế giới cũng rất hỗn loạn. Vì vậy, thay vì làm việc ở công ty, tôi muốn tìm kiếm công việc gì đó mà có thể tự làm một mình. Khi đó tôi đọc thấy mẩu quảng cáo chiêu sinh Kaga Yuzen nên quyết định đăng ký kiến tập và học về kỹ thuật nhuộm này.

Cơ duyên nào đã khiến ông trở thành học trò của Yasuji Tsurumi, một trong những nghệ nhân Kaga Yuzen rất nổi tiếng? 
Khi đến kiến tập tại xưởng nhuộm Tsurumi, tôi được gặp và trò chuyện cùng thầy, cảm thấy đây có vẻ là một người hiền lành và tốt bụng nên tôi đã nhập học.

Yasuji Tsurumi là một người thầy như thế nào?
Ở những xưởng nhuộm khác, rất nhiều người thầy chỉ dạy học trò một phần trong quy trình nhuộm Yuzen, nhưng thầy Tsurumi đã dạy chúng tôi toàn bộ quy trình. Thầy là thành viên của Nitten - Tổ chức Triển lãm Mỹ thuật Nhật Bản và cũng tham gia nhiều vào công việc sáng tạo. Ngoài ra Tsurumi là một xưởng nhuộm rất lâu đời, nó đã có từ thời Edo rồi. 
Cách giảng dạy của thầy rất tử tế. Công việc bắt đầu từ 9:00 - 18:00 nhưng thầy thường cho phép chúng tôi về sớm dù chưa xong việc, thầy cũng thường xuyên ở lại xưởng để làm việc. Những khi công việc phải kéo dài đến tận 3 giờ sáng, vợ thầy thường nấu cơm tối và tiếp đãi chúng tôi như người trong gia đình. Nghe nói những người thầy ở các xưởng khác vô cùng nghiêm khắc, nên tôi thấy mình rất may mắn khi gặp được thầy Tsurumi.

Kaga Yuzen là một kỹ thuật nhuộm rất cầu kì và phức tạp, trong khoảng thời gian học tập ắt hẳn ông cũng gặp ít nhiều khó khăn?
Tôi học suốt 11 năm rồi mới quyết định thành lập xưởng nhuộm riêng. Thời gian đầu học tập tôi cũng gặp thất bại nhiều không đếm xuể nhưng nhờ đó mới tích lũy được kinh nghiệm và khắc ghi kiến thức. Thất bại càng chồng chất, kinh nghiệm càng tích lũy thêm nhiều và chạm đến thành công. Thất bại là khởi đầu của thành công mà.

Theo ông, để trở thành nghệ nhân Kaga Yuzen cần phải có khả năng hay đức tính gì đặc biệt không? 
Bất cứ ai khi khởi đầu cũng kém cả. Phải thừa nhận sự yếu kém của bản thân rồi tìm kiếm phương pháp thành công và thực hiện nó. Tôi nghĩ những thứ cần nhất là lòng nhẫn nại, ý chí cầu tiến và sự nỗ lực.

Họa tiết được khách hàng yêu chuộng nhất ở Hisatsune YUZEN là gì?
Họa tiết được yêu thích nhất ở xưởng Hisatsune là những họa tiết hoa lá khắc họa thiên nhiên. Riêng tôi thì thích nét đẹp tinh hoa, tao nhã và trường tồn với thời gian của những họa tiết cổ điển được lưu truyền từ ngày xưa.