3 giờ đúc kết kinh nghiệm của những quái kiệt phiên dịch

Khuôn mẫu “chuẩn” về dịch cabin trong các hội nghị quốc tế: người phiên dịch cabin sẽ ngồi trong một cabin rộng có ốp kính trong để nhìn và lắng nghe lời diễn giả nói thông qua headphone. Chỉ sau vài giây, họ phải dịch lại bằng ngôn ngữ khác vào micro. Thầy Đỗ Đắc Hiển (giáo viên thỉnh giảng khoa Pháp ĐH Sư Phạm TP.HCM, chuyên phiên dịch Pháp Việt) chia sẻ thêm, không nhiều những cabin được thiết kế chuyên biệt, những cabin thông thường đều khá chật và có hai người ngồi. Đã dịch cabin là bạn phải chịu. nóng! Bởi không thể mở cửa cabin cho gió lùa vào, hoặc mở quạt (nếu cabin được thiết kế có quạt) vì sẽ vọng vào micro, gây nhiễu âm.

Anh Nguyễn Anh Phong: Thạc sĩ ngành phát triển quốc tế, Đại học Nagoya, chuyên phiên dịch Anh – Nhật – Việt) bật mí, giai đoạn tháng 10, 11, 12 hàng năm là “mùa cao điểm”, hội thảo hội nghị diễn ra liên tục nên đây cũng là lúc các phiên dịch viên dịch cabin đốt rất nhiều chất xám!  Phiên dịch cabin chuẩn tại Nhật gồm 3 người, người A dịch, người B ngồi bên cạnh để ghi chú lại thông tin bị thiếu, người C ở ngoài chờ, lần lượt thay phiên nhau. Ở những khu vực chính trị đa ngôn ngữ như Liên minh châu Âu, số lượng phiên dịch biên dịch làm việc lên tới hàng nghìn người.

Đừng bỏ qua tiếng Việt, tiếng Anh: Trong suy nghĩ của người sử dụng lao động, nếu tiếng Anh, tiếng Việt của bạn tốt, dịch trôi chảy bên cạnh ngôn ngữ phiên dịch, rõ ràng bạn sẽ có nhiều lợi thế và cơ hội hơn hẳn những phiên dịch khác.  

Rèn kĩ năng đọc nhanh: Trước mỗi phiên dịch, đối tác sẽ gửi tài liệu trước cho bạn để tham khảo từ vựng chuyên ngành, đòi hỏi bạn phải có kĩ năng đọc hiểu nhanh. Hãy tập thói quen đọc nhiều, đọc đa dạng các chủ đề (tập trung nhiều hơn vào chủ đề Kinh tế, Pháp luật) để rèn luyện kĩ năng lọc thông tin, tìm keyword. Nếu bạn chỉ quen đọc 2,3 trang và đọc lướt như lướt Facebook thì kỹ năng đọc của bạn sẽ khó cải thiện.

Định hướng linh hoạt: Khi đã dấn thân vào ngành phiên dịch, bạn có thể lựa chọn: Một là trở thành phiên dịch viên đa năng, hai là trở thành phiên dịch viên chuyên hẳn về một lĩnh vực nào đó (IT, dược phẩm, dịch nghiên cứu thị trường – người dịch nhìn qua tấm kính 1 chiều để dịch từ ngữ, biểu hiện trên gương mặt của từng khách hàng khi họ nhận xét về sản phẩm cho nhà sản xuất). Đừng quá lo lắng về trí tuệ nhân tạo (sự xuất hiện của máy dịch, google dịch…) mà hãy tập trung học cho tốt. Bởi chỉ có phiên dịch mới có thể diễn giải cảm xúc, cử chỉ, ánh mắt và cả những “từ lóng” thú vị của mỗi vùng miền.