Sự hồi sinh của một “thành phố tội phạm”

Kita-Kyushu từng được biết đến với danh xưng “thành phố tội phạm”, nhưng giờ đây với những nỗ lực của chính quyền, thành phố đang dần trở nên an toàn và đáng sống hơn với người dân.

Kita-Kyushu hiện nay là đô thị cấp quốc gia của Nhật Bản, nằm ở cửa ngõ vùng Kyushu, kẹp giữa biển và Honshu với dân số 940.000 người, nơi đây cũng thu hút một lượng lớn du học sinh đến từ nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Sở hữu những địa điểm thu hút khách du lịch với nhiều di sản công nghiệp hiện đại hóa được công nhận là Di sản văn hóa thế giới của UNESCO: khu vực Mojiko Retro hoài cổ, bảo tàng mỹ thuật - viện bảo tàng, trải nghiệm thiên nhiên và các tiểu văn hóa như manga… Kita-Kyushu đang dần hướng đến mục tiêu trở thành "Thủ đô môi trường của thế giới" và được bầu chọn làm thành phố kiểu mẫu SDGs duy nhất ở Châu Á.

Tuy nhiên, ít người nước ngoài nào biết rằng, để tự tin công bố rằng thành phố là nơi “an toàn và đảm bảo”, chính quyền Kita-Kyushu đã phải nỗ lực hết mình: “Tôi cảm thấy rằng mình đã vượt qua những khó khăn mà Kita-Kyushu gặp phải”, Kenji Kitahashi thị trưởng của Kita-Kyushu chia sẻ khi nhìn lại 4 nhiệm kỳ kéo dài 16 năm của mình.

Trong thời gian ông Kitahashi giữ chức vụ thị trưởng, tỉnh Fukuoka và cảnh sát tỉnh tăng cường trấn áp Kudo-kai, nhóm yakuza nguy hiểm được chỉ định đặc biệt ở Nhật Bản, vào đầu những năm 2010. Có thể thấy, Kita-Kyushu đã trải qua một chặng đường dài kể từ những ngày mà nó được biết đến với bạo lực và tội ác liên quan đến một tổ chức tội phạm yakuza khét tiếng có trụ sở tại thành phố.

Theo báo cáo của thành phố tính đến năm 2020 cho thấy, các vụ phạm tội được xác nhận đã giảm khoảng 87% so với mức cao nhất vào năm 2002. Đây là mức suy giảm mạnh nhất trong số 12 thành phố lớn Nhật Bản.

Con số này cũng khiến chính Kitahashi ngạc nhiên vì tại cuộc họp hội đồng cách đây sáu năm rưỡi, ông cho rằng có thể cần mất 50 năm để cải thiện an ninh của thành phố “Có thể vẫn còn một chặng đường dài phía trước, nhưng tôi sẽ nỗ lực hết mình để thành phố của chúng tôi được công nhận là thị trấn an toàn nhất trong tương lai gần, trước lễ kỷ niệm 100 năm (năm 2063) ngày thành lập thành phố”.

Thành phố với quá khứ đen tối

Một cư dân của Kita-Kyushu nhớ lại khoảng thời gian anh cảm thấy xấu hổ về quê hương của mình. Khi đi công tác ở Tokyo, anh giả vờ đến từ Fukuoka vì sợ rằng nếu nói lên sự thật mọi người sẽ biết rằng “Tôi đến từ một nơi kinh khủng như vậy”.

Một quả lựu đạn đã được ném vào hộp đêm trong khu thương mại ở phường Kokura-Kita vào ngày 18/08/2003, làm bị thương 12 người, bao gồm cả nhân viên. Vụ tấn công khiến xã hội Nhật Bản choáng váng.

Một bệ phóng tên lửa chống tăng do Nga sản xuất đã bị thu giữ trong một nhà kho ở khu dân cư của thành phố, trong khi một quả lựu đạn giả được tìm thấy trong bồn hoa phía trước Ga JR Kokura.

Thời điểm đó, Kita-Kyushu bị chế diễu trên mạng là “Vùng đất của Asura”, một quốc gia hư cấu trong bộ truyện tranh nổi tiếng “Fist of the North Star – Bắc Đẩu thần quyền”, nơi được cho là chỉ có “1% đàn ông sống sót”.

Năm 2003, cảnh sát tỉnh Fukuoka đã lập một đồn cảnh sát ở công viên Sakaimachi cho một đơn vị đặc biệt có nhiệm vụ loại bỏ ảnh hưởng của Kudo-kai. Ngày 18 hàng tháng được chỉ định là “ngày trục xuất các tập đoàn tội phạm” và các cuộc tuần tra đã được triển khai.

Chiến dịch trấn áp Kudo-kai đã diễn ra mạnh mẽ sau khi tỉnh ban hành sắc lệnh chống xã hội đen vào năm 2010. Theo đó, sắc lệnh này cấm công dân “cung cấp lợi ích” cho các thành viên yakuza. Điều đó có nghĩa là các doanh nghiệp có thể bị phạt vì đưa “tiền bảo kê” hoặc các khoản thanh toán kiểu tống tiền khác cho xã hội đen.

Mặc dù các chủ doanh nghiệp và người dân tiếp tục đối mặt với sự đe dọa, nhưng họ đã đồng lòng chống băng đảng bằng cách tuần hành phản đối hoạt động của yakuza, kể cả ở gần các văn phòng của Kudo-kai. Khoảng 82% cửa hàng và cửa hiệu trong thành phố treo biển chống yakuza vào tháng 12/2022, so với 54% vào cuối năm 2014.

Vào tháng 12/2012, ủy ban an toàn công cộng tỉnh Fukuoka đã xếp Kudo-kai vào danh mục yakuza nguy hiểm được chỉ định đặc biệt, giúp cảnh sát dễ dàng bắt giữ kịp thời các thành viên băng đảng với nhiều tội danh hơn.