8 ngọn hải đăng hiệp ước của Nhật Bản

Nguồn gốc của những ngọn hải đăng kiểu dáng phương Tây ở Nhật Bản

Theo Hiệp ước Ansei (安政五カ国条約) mà Mạc phủ Tokugawa ký với bốn quốc gia Mỹ, Anh, Pháp và Hà Lan vào năm 1858, trong điều khoản liên quan đến cải cách thuế (改税約書, có chỗ gọi là là Hiệp ước Edo), chính phủ Nhật Bản được yêu cầu xây dựng những ngọn hải đăng để tàu thuyền nước ngoài có thể qua lại. Tất nhiên, không phải là những ngọn hải đăng đốt lửa truyền thống mà là hải đăng sử dụng hệ thống đèn để chiếu sáng theo kiểu phương Tây. Tuy nhiên, chưa có người Nhật nào vào thời điểm đó từng thấy qua ngọn hải đăng phương Tây, nên họ đã nhờ Pháp và Anh nhập máy móc, ống kính của hải đăng và chỉ đạo xây dựng.

Ngọn hải đăng kiểu dáng phương Tây đầu tiên của Nhật Bản là ngọn hải đăng Kannonzaki (観音埼灯台) ở tỉnh Kanagawa, được xây dựng bởi kiến trúc sư người Pháp - Léonce Verny, hoàn thành vào năm 1869. Theo ghi chép, có 8 ngọn hải đăng được xây dựng dựa trên Hiệp ước Edo.

Tính đến nay, có 4 ngọn hải đăng do người Pháp thiết kế nằm ở xung quanh vịnh Tokyo, 26 ngọn hải đăng do kiến trúc sư người Anh - Richard Henry Brunton thiết kế. Ông Brunton được mệnh danh là "Cha đẻ của những ngọn hải đăng ở Nhật Bản".

8 ngọn hải đăng được thiết kế dựa trên hiệp ước

Ngọn hải đăng Kannonzaki (観音埼灯台)

Như đã nói ở trên, ngọn hải đăng Kannonzaki là ngọn hải đăng mang kiểu dáng phương Tây đầu tiên của Nhật Bản, nằm ở mũi Kannonzaki phía đông bán đảo Miura, thuộc thành phố Yokosuka, tỉnh Kanagawa. Ngọn hải đăng này được thiết kế bởi nhà kiến trúc sư người Pháp - Léonce Verny, khởi công xây dụng vào ngày 1/11/1868 và hoàn thành vào ngày 11/2/1869. Theo thiết kế ban đầu, ngọn hải đăng cao 12,12m tính từ mặt đất đến đỉnh tháp đèn, phần tòa nhà bên dưới có hình vuông, phần tháp đèn phía trên có hình bát giác, phạm vi chiếu sáng là 14 hải lý (khoảng 26km).

Ngọn hải đăng này đã bị sụp đổ hai lần do ảnh hưởng của trận động đất năm 1922 và trận Đại thảm họa động đất Kanto 1923. Ngày 1/6/1925, nó được tái thiết lại bằng bê tông với hình dạng bát giác màu trắng. Ngọn hải đăng Kannonzaki đã được chọn vào top 50 ngọn hải đăng của Nhật Bản.

Ngọn hải đăng Iojima (伊王島灯台)

Ngọn hải đăng Iojima nằm ở cửa vào của cảng Nagasaki, phía bắc đảo Iojima thuộc thành phố Nagasaki, tỉnh Nagasaki. Ngọn hải đăng này được xây dựng do yêu cầu của Hà Lan, quốc gia có mối quan hệ giao thương sâu sắc với tỉnh Nagasaki. Đây là ngọn hải đăng có hình lục giác bằng sắt đầu tiên của Nhật Bản, được thiết kế bởi kiến trúc sư Richard Henry Brunton, hoàn thành vào tháng 6/1870.

Ngọn hải đăng Iojima cũng là "nạn nhân" trong vụ ném bom nguyên tử ngày 9/8/1945. Nó bị tháo dỡ vào 9/1954 và xây dựng lại với kiến trúc tứ giác vào tháng 12 cùng năm. Năm 1988, ngọn hải đăng này đã được đăng ký là Tài sản văn hóa hữu hình ở tỉnh Nagasaki.

Ngọn hải đăng Kashinozaki (樫野埼灯台)

Ngọn hải đăng Kashinozaki nằm ở phía đông đảo Kii Oshima thuộc thị trấn Kushimoto, quận Higashimuro, tỉnh Wakayama. Đây là ngọn hải đăng đầu tiên ở Nhật Bản được thiết kế bởi kiến trúc sư Richard Henry Brunton với kiến trúc bằng đá và hệ thống đèn xoay.

Bạn không thể đi vào bên trong ngọn hải đăng nhưng có thể leo lên phần tháp bằng cầu thang xoắn ốc bên cạnh. Xung quanh ngọn hải đăng còn có những khóm hoa thủy tiên do kiến trúc sư người Anh trồng.

Ngọn hải đăng Satamisaki (佐多岬灯台)

Ngọn hải đăng Satamisaki nằm trên vách đá Owajima, ngoài khơi mũi Sata ở bán đảo Osumi, tỉnh Kagoshima. Ngọn hải đăng này cũng là thiết kế của Richard Henry Brunton. Nó từng bị phá hủy trong cuộc chiến tranh Thái Bình Dương ngày 18/3/1945 và được xây dựng lại vào tháng 5/1950 với cấu trúc bê tông.

Ngọn hải đăng Shionomisaki (潮岬灯台)

Đây là ngọn hải đăng bằng gỗ kiểu phương Tây đầu tiên của Nhật Bản được thiết kế bởi Richard Henry Brunton. Ngọn hải đăng này nằm ở phía nam của bán đảo Kii thuộc tỉnh Wakayama, được chỉ định là ngọn hải đăng bảo tồn hạng A với giá trị lịch sử và văn hóa cao. Ngày xưa, việc xây dựng ngọn hải đăng này rất cấp thiết vì bán đảo Kii là một trọng điểm giao thông hàng hải, nhưng hải trình khó khăn do nước chảy xiết và gió mạnh ngoài khơi nên cần phải có hải đăng để điều hướng và thông báo cho tàu thuyền.

Ngọn hải đăng Tsurugisaki (剱埼灯台)

Ngọn hải đăng này nằm ở mũi Kusaki phía đông thành phố Miura thuộc tỉnh Kanagawa. Ban đầu ngọn hải đăng này được làm bằng đá, nhưng sau khi bị tàn phá bởi trận Đại thảm họa động đất Kanto năm 1923 thì đã được xây dựng lại bằng bê tông.

Ngọn hải đăng Nojimasaki (野島埼灯台)

Ngọn hải đăng Nojimasaki nằm bên trong công viên Đài tưởng niệm Quốc gia Minamiboso ở thành phố Minamiboso thuộc tỉnh Chiba. Kiến trúc sư người Pháp Léonce Verny là người đã thiết kế ngọn hải đăng này. Nó đã được trùng tu lại một lần sau khi bị sụp đổ do trận Đại thảm họa động đất Kanto (năm 1923), nhưng sau đó lại tiếp tục bị hư hại nặng nề trong cuộc Chiến tranh Thái Bình Dương (năm 1945). Đến ngày 12/11/1946 thì hoàn thành việc trùng tu lần hai. Ngọn hải đăng Nojimasaki đã được đăng kí là Tài sản văn hóa vật thể Quốc gia.

Ngọn hải đăng Mikomotoshima (神子元島灯台)

Ngọn hải đăng Mikomotoshima được xây dựng trên đảo Mikomotoshima, cách phía nam cảng Shimoda khoảng 11km. Kiến trúc sư Richard Henry Brunton là người đã chỉ đạo xây dựng ngọn hải đăng này. Việc xây dựng tương đối khó khăn do nằm ở xa đất liền. Ngọn hải đăng này được chính phủ Nhật chỉ định là một di tích lịch sử và được Hiệp hội IALA (International Association of Lighthouse Authorities, tạm dịch: Hiệp hội quản lý các ngọn hải đăng) công nhận là một trong "100 ngọn hải đăng mang tính lịch sử của thế giới" (世界歴史的灯台百選).

kilala.vn